Ranibizumab κατά της τύφλωσης

Το Ranibizumab με την εμπορική ονομασία Lucentis είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που προέρχεται από το bevacizumab (Avastin). Είναι πολύ μικρότερο και παρέχει ισχυρότερη σύνδεση με τον  VEGF -A. Έχει αντι-αγγειογενετικές ιδιότητες κι  έχει εγκριθεί για την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (ARMD) ICD-10 H35.3, την κυριότερη αιτία μείωσης της όρασης ηλικίας άνω των 60 ετών. Είναι η πρώτη και η μόνη θεραπεία που βελτιώνει και διατηρεί την όραση στο 90% των ασθενών.

Το ίδιο φάρμακο αποτελεί την μόνη εγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή του διαβητικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας ICD-10 H35.8, εξασφαλίζοντας βελτίωση της όρασης και σε αυτή την περίπτωση. 

Το φάρμακο, επίσης, πήρε θετική γνωμοδότηση για το οίδημα οφειλόμενο σε θρόμβωση φλέβας αμφιβληστροειδούς, που αποτελεί την τρίτη πιο συχνή αιτία μόνιμης απώλειας όρασης στους ενηλίκους στο δυτικό κόσμο. 

Το φάρμακο καλύπτεται από τα ταμεία, χορηγείται με έγχυση στο μάτι από ειδικευμένο γιατρό, ενώ μελέτες δείχνουν ότι είναι ασφαλές. Το φάρμακο χορηγείται με ένεση στο υαλοειδές σώμα του ματιού, μία φορά το μήνα. Αν οι μηνιαίες ενέσεις δεν είναι εφικτές, το σχήμα μπορεί να μειωθεί σε 1 ένεση κάθε 3 μήνες μετά τους πρώτους 4 μήνες.

Το Ranibizumab αναπτύχθηκε από την Genentech και κυκλοφορεί στις Ηνωμένες Πολιτείες από τη Genentech και αλλού από την Novartis, με την εμπορική ονομασία Lucentis.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες σε κλινικές δοκιμές ήταν η αιμορραγία του επιπεφυκότα, ο πόνος του οφθαλμού, τα  εξιδρώματα του υαλοειδούς σώματος, η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση και η ενδοφθάλμια φλεγμονή.

Αν και υπάρχει θεωρητικός κίνδυνος για αρτηριακά θρομβοεμβολικά επεισόδια σε ασθενείς που λαμβάνουν αναστολείς του VEGF-μέσω ενδοϋαλοειδικής ένεσης, το παρατηρηθέν ποσοστό εμφάνισης ήταν χαμηλό(<4%) και παρόμοιο με αυτό που παρατηρήθηκε σε ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν στο εικονικό φάρμακο.

Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τη διαδικασία της ένεσης παρατηρήθηκαν με συχνότητα εμφάνισης μικρότερη του 1% και περιλαμβάνουν ενδοφθαλμίτιδα, αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, και τραυματικό καταρράκτη. Άλλες σοβαρές οφθαλμικές ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν μεταξύ των ασθενών που έλαβαν θεραπεία (ποσοστό εμφάνισης <1%) περιλαμβάνουν την ενδοφθάλμια φλεγμονή και την τύφλωση.  Για καλύτερα αποτελέσματα απαιτείται έγκαιρη διάγνωση και πρώιμη έναρξη της θεραπείας, ήδη από τα πρώτα συμπτώματα.

Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι τα εξής:

• Ο ασθενής βλέπει ευθείες γραμμές κυματιστές
• Δεν μπορεί να διαβάσει
• Μειώνεται η ικανότητα διάκρισης των χρωμάτων
• Δυσκολεύεται να δει στο ημίφως και στο σκοτάδι

Βιβλιογραφία

• Lucentis Prescribing Information . Genentech. June 2010.
• Alicia Mundy (June 17, 2010). "Medicare Eye Study Finds Untapped Savings". The Wall Street Journal .
• Tufail, A.; Patel, PJ; Egan, C.; Hykin, P.; Da Cruz, L.; Gregor, Z.; Dowler, J.; Majid, MA et al. (2010). "Bevacizumab for neovascular age related macular degeneration (ABC Trial): multicentre randomised double masked study". BMJ 340 : c2459–c2459. 
• Haberfeld, H, ed (2009) (in German). Austria-Codex (2009/2010 ed.). Vienna: Österreichischer Apothekerverlag.
• Andrew Pollack (November 3, 2010). "Genentech Offers Secret Rebates for Eye Drug". The New York Times .
• Subramanian, ML; Abedi, G; Ness, S; Ahmed, E; Fenberg, M; Daly, MK; Houranieh, A; Feinberg, EB (2010). "Bevacizumab vs ranibizumab for age-related macular degeneration: 1-year outcomes of a prospective, double-masked randomised clinical trial". Eye 24 (11): 1708–1715.
• Catt Research, Group; Martin, DF; Maguire, MG; Ying, GS; Grunwald, JE; Fine, SL; Jaffe, GJ (2011). "Ranibizumab and Bevacizumab for Neovascular Age-Related Macular Degeneration". New England Journal of Medicine 364 (20): 1897–1908.