Λιραγλουτίδη

H Λιραγλουτίδη συνταγογραφείται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2

Η Λιραγλουτίδη (NN2211), διατίθεται στο εμπόριο με την επωνυμία Victoza και είναι ένας μακράς δράσης αγωνιστής του πεπτιδίου -1 γλυκαγόνης (GLP-1 αγωνιστής) που αναπτύχθηκε από την Νονο Nordisk για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2.

Η λιραγλουτίδη (liraglutide) είναι ένα ανάλογο του GLP-1 που προκαλεί την έκκριση ινσουλίνης κατά τρόπο γλυκοζοεξαρτώμενο. Ταυτοχρόνως, η λιραγλουτίδη καταστέλλει την απρόσφορα υψηλή έκκριση γλυκαγόνης, επίσης, κατά τρόπο γλυκοζοεξαρτώμενο. Η λιραγλουτίδη έχει 24ωρη διάρκεια δράσης και βελτιώνει το γλυκαιμικό έλεγχο μειώνοντας τη γλυκόζη νηστείας και τη μεταγευματική γλυκόζη σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Το προϊόν εγκρίθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) στις 3 Ιουλίου 2009, και από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) στις 25 Ιανουαρίου 2010.

---

Μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς

Υπάρχουν ανησυχίες για κακόηθες καρκίνωμα των κυττάρων C  (μυελοειδής καρκίνος του θυρεοειδούς, με τη συμμετοχή των παραθυλακικών κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα ) που προκαλείται από τη μεσολάβηση ενός από ένα μη γονοτοξικού, ειδικού υποδοχέα.

Η καλσιτονίνη, ένας βιοδείκτης του μυελοειδούς  καρκίνου του θυρεοειδούς, είναι ελαφρώς αυξημένη σε ασθενείς με λιραγλουτίδη, αλλά και εντός των φυσιολογικών ορίων, και απαιτείται συνεχής παρακολούθηση για 15 χρόνια.

Η Λιραγλουτίδη προκαλεί δοσοεξαρτώμενο καρκίνο θυρεοειδούς C κυττάρων σε αρουραίους και ποντικούς. Είναι άγνωστο αν το Victoza προκαλεί μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς στον άνθρωπο.

Οι ασθενείς με κληρονομικό ιστορικό συνδρόμου πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας τύπου 2 (ΜΕΝ 2), κατάσταση που προκαλεί όγκους σε περισσότερους από έναν αδένες στο σώμα (μυελώδες θυρεοειδικό καρκίνωμα, φαιοχρωμοκύττωμα και παραθυρεοειδική υπερπλασία) δεν πρέπει να λαμβάνουν το φάρμακο.

---

Παγκρεατίτιδα

Ο Lotte Bjerre Knudsen, ο επιστήμονας που εφηύρε την λιραγλουτίδη, αναγνωρίζει ότι είναι παράγοντας κινδύνου για παγκρεατίτιδα στους ανθρώπους.

---

Καρκίνος παγκρέατος

Το FDA αξιολογεί νέα ευρήματα από μια ομάδα ακαδημαϊκών ερευνητών που δείχνουν αυξημένο κίνδυνο παγκρεατίτιδας και προκαρκινικές κυτταρικές αλλαγές που ονομάζεταιμεταπλασία παγκρεατικού ιστού σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 που έλαβαν θεραπεία με την κατηγορία φαρμάκων ονομάζονται ανάλογα ινκρετινών.

Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει τα εξής φάρμακα: εξενατίδη (Byetta, Bydureon),  λιραγλουτίδη (Victoza), σιταγλιπτίνη (Januvia, Janumet, Janumet XR, Juvisync), σαξαγλιπτίνη (Onglyza, Kombiglyze XR), alogliptin (Nesina, Kazano, Oseni), και λιναγλιπτίνη (Tradjenta, Jentadueto). Αυτά τα φάρμακα μιμούνται τις ινκρετίνες που το σώμα παράγει, συνήθως, φυσικά για να διεγείρουν την απελευθέρωση της ινσουλίνης σε απάντηση σε ένα γεύμα. Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τη δίαιτα και την άσκηση για τη μείωση του σακχάρου στο αίμα σε ενήλικες με διαβήτη τύπου 2.

---

Φαρμακοδυναμική

Οι μελέτες μέχρι σήμερα δείχνουν ότι η λιραγλουτίδη βελτιώνει τον έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα.

Μειώνει τη μεταγευματική υπεργλυκαιμία (για 12 ώρες μετά τη χορήγηση) με την αύξηση της έκκρισης ινσουλίνης, καθυστέρηση της γαστρικής κένωσης, και την καταστολή της μεταγευματικής έκκρισης γλυκαγόνης.

Η λιραγλουτίδη είναι ένας ακυλιωμένος ανθρώπινος αγωνιστής του πεπτιδίου -1 γλυκαγόνης, (GLP-1). Η λιραγλουτίδη ενεργοποιεί τον υποδοχέα του GLP-1, που είναι διαμεμβρανικός υποδοχέας του κυττάρου που είναι συζευγμένος με αδενυλική κυκλάση με την διεγερτική πρωτεϊνη G-protein, Gs, στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος. Η λιραγλουτίδη αυξάνει το ενδοκυτταρικό κυκλικό ΑΜΡ (cAMP), που οδηγεί σε απελευθέρωση ινσουλίνης υπό την παρουσία αυξημένων συγκεντρώσεων γλυκόζης. Αυτή η έκκριση ινσουλίνης υποχωρεί, καθώς, οι συγκεντρώσεις γλυκόζης στο αίμα μειώνονται.

Η λιραγλουτίδη μειώνει την έκκριση της γλυκαγόνης με ένα εξαρτώμενο τρόπο από την γλυκόζη.

Ο μηχανισμός της μείωσης της γλυκόζης του αίματος συνεπάγεται, επίσης, μια καθυστέρηση στην γαστρική κένωση. Σε αντίθεση με το φυσικό GLP -1, η λιραγλουτίδη υφίσταται σταθερή μεταβολική αποικοδόμηση από τις πεπτιδάσες και έχει χρόνο ημιζωής στο πλάσμα 13 ώρες μετά την υποδόρια χορήγηση. Το φαρμακοκινητικό προφίλ της λιραγλουτίδης, την καθιστά κατάλληλη για χορήγηση μία φορά ημερησίως και είναι αποτέλεσμα της αυτοσύνδεσης που καθυστερεί την απορρόφηση, με τις πρωτεΐνες του πλάσματος και τη σταθερότητα έναντι της μεταβολικής αποικοδόμησης από τις πεπτιδάσες  DPP - IV και ΝΕΡ.

Η λιραγλουτίδη μπορεί να έχει πλεονεκτήματα σε σχέση με τις τρέχουσες θεραπείες:

• Δρα με εξαρτώμενο τρόπο από τη γλυκόζη, που σημαίνει ότι θα διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης μόνον όταν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι υψηλότερα από το κανονικό. Κατά συνέπεια, αυτό δείχνει αμελητέο κίνδυνο υπογλυκαιμίας.
• Έχει τη δυνατότητα για την αναστολή της απόπτωσης και την τόνωση αναγέννησης των β-κυττάρων.
• Μειώνει την όρεξη και διατηρεί το βάρος του σώματος, όπως φαίνεται σε μια μελέτη έναντι της γλιμεπιρίδης.
• Επίσης, μειώνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα.

Η παρατεταμένη δράση της λιραγλουτίδης επιτυγχάνεται με την προσάρτηση ενός μορίου λιπαρού οξέος σε μία θέση του μορίου GLP-1, που της επιτρέπει να συνδεθεί με τη λευκωματίνη στον υποδόριο ιστό και το αίμα. Το δραστικό GLP-1 στη συνέχεια απελευθερώνεται από την  αλβουμίνη με έναν  αργό, σταθερό ρυθμό. Η σύνδεση αυτή με την αλβουμίνη, επίσης, έχει ως αποτέλεσμα τη βραδύτερη αποβολή της.

Η ενέσιμη λιραγλουτίδη χρησιμοποιείται με ένα πρόγραμμα διατροφής και άσκησης για να ελεγχθούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε ενήλικες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν χρησιμοποιεί την ινσουλίνη κανονικά και ως εκ τούτου δεν μπορεί να ελέγξει την ποσότητα του σακχάρου στο αίμα), όταν άλλα φάρμακα δεν ελέγχουν τα επίπεδα αρκετά καλά. Η ενέσιμη  λιραγλουτίδη δεν χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 1 (κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν παράγει ινσουλίνη και κατά συνέπεια δεν μπορεί να ελέγξει την ποσότητα του σακχάρου στο αίμα) ή τη διαβητική κετοξέωση (μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να αναπτυχθεί εάν τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα).

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ενημερώσετε το γιατρό σας για όλα τα φάρμακα που παίρνετε από το στόμα, επειδή η λιραγλουτίδη μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που το σώμα σας απορροφά αυτά τα φάρμακα. Επίσης, μην ξεχάσετε να αναφέρετε την ινσουλίνη ή από του στόματος φάρμακα για τον διαβήτη, όπως οι σουλφονυλουρίες. Ο γιατρός σας μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει τις δόσεις από τα φάρμακά σας ή να σας παρακολουθεί προσεκτικάγια ανεπιθύμητες ενέργειες.

Ενημερώστε το γιατρό σας εάν πίνετε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ και εάν είχατε ποτέ παγκρεατίτιδα (φλεγμονή του παγκρέατος), σοβαρά προβλήματα στο στομάχι, όπως η γαστροπάρεση (επιβράδυνση της κίνησης της τροφής από το στομάχι στο λεπτό έντερο) ή προβλήματα πέψης τροφίμων, υψηλό επίπεδο των τριγλυκεριδίων στο αίμα,  χολόλιθους στη χοληδόχο κύστη) ή ηπατική ή νεφρική νόσο. Ενημερώστε το γιατρό σας εάν είστε έγκυος, σχεδιάζετε να μείνετε έγκυος ή θηλάζετε, αν θα κάνετε χειρουργική επέμβαση και οδοντιατρική χειρουργική επέμβαση. Ενημερώστε το γιατρό σας αν έχετε κάποια λοίμωξη ή πυρετό, ασυνήθιστο άγχος ή αν έχετε τραυματιστεί. Οι συνθήκες αυτές μπορούν να επηρεάσουν το σάκχαρο στο αίμα σας και το ποσό της λιραγλουτίδης που μπορεί να χρειαστείτε.

Τι παρενέργειες μπορεί να προκαλέσει 

Η λιραγλουτίδη ένεση μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες:

• πονοκέφαλο
• ναυτία
• διάρροια
• δυσκοιλιότητα
• καούρα
• απώλεια της όρεξης
• ρινική καταρροή
• φτάρνισμα
• βήχας
• κούραση
• δυσκολία στην ούρηση ή πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση
• εξάνθημα ή ερυθρότητα στο σημείο, όπου το φάρμακο χορηγήθηκε με ένεση