Ο πολύς σίδηρος είναι επικίνδυνος

Αυξημένος σίδηρος

Ο πολύς σίδηρος ενοχοποιείται για βλάβες στα εσωτερικά όργανα και αυξάνει τις πιθανότητες για διαβήτη.

Η ανεπαρκής κατανάλωση σιδήρου προκαλεί σιδηροπενική αναιμία. Βέβαια η σιδηροπενική αναιμία είναι πιο σπάνια σήμερα, λόγω του ότι πολλά τρόφιμα του εμπορίου, όπως ψωμί, γαλακτοκομικά προϊόντα, ζυμαρικά, ρύζι και δημητριακά είναι εμπλουτισμένα με σίδηρο. Η σιδηροπενική αναιμία είναι πολύ πιθανότερη σε μωρά που τρέφονται αποκλειστικά με μητρικό γάλα, μικρά παιδιά που πίνουν υπερβολικά πολύ γάλα, γυναίκες με έμμηνο ρύση ή έγκυες, χορτοφάγους και σε όσους παίρνουν φάρμακα που επεμβαίνουν στην απορρόφηση σιδήρου  ή προκαλούν εσωτερικές αιμορραγίες.

Η υπερφόρτωση σιδήρου, σήμερα, είναι μεγαλύτερο πρόβλημα από ότι  η σιδηροπενική αναιμία. Η υπερφόρτωση σιδήρου μπορεί να βλάψει τα εσωτερικά όργανα και να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη, εμφράγματος και καρκίνου, κυρίως στους ηλικιωμένους.

Από μια μελέτη που έγινε σε 1000 εθελοντές ηλικίας 67-96 ετών ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης βρήκαν ότι το 3% είχαν χαμηλά επίπεδα σιδήρου στο αίμα και το 13% είχαν πάρα πολύ υψηλά.

Ο σίδηρος αποτελεί σημαντικό τμήμα διαφόρων πρωτεϊνών που μεταφέρουν οξυγόνο στον οργανισμό, όπως της αιμοσφαιρίνης που υπάρχει στα ερυθρά αιμοσφαίρια, της μυοσφαιρίνης που τροφοδοτεί με οξυγόνο τους μύες κ.λ.π.

Όσο περισσότερος σίδηρος απορροφάται από τα διάφορα τρόφιμα, τόσο περισσότερο αυξάνονται τα αποθέματα του οργανισμού, όπως στην αιμοχρωμάτωση.

Για να απαλλαγεί ο οργανισμός από τον περιττό σίδηρο είναι πολύ δύσκολο, εκτός κι αν συμβεί αιμορραγία, όπως στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας που έχουν έμμηνο ρύση.

Άλλος τρόπος για απαλλαγή από τον περιττό σίδηρο είναι η συχνή αιμοδοσία.

Αν δεν μειωθεί ο σίδηρος, τότε συσσωρεύεται στο ήπαρ, στην καρδιά και στο πάγκρεας και προκαλεί κίρρωση και καρκίνο του ήπατος, καρδιακή αρρυθμία και διαβήτη.

Μάλιστα μερικοί ισχυρίζονται, ότι ο καρκίνος παχέος εντέρου και προστάτη, από αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, σχετίζεται με την αυξημένη κατανάλωση σιδήρου. Το ίδιο ισχύει και με τις καρδιοπάθειες.

Επιπλέον, υψηλά επίπεδα σιδήρου έχουν ανιχνευθεί σε νόσο Αλτσχάιμερ, νόσο του Πάρκινσον, πλάγια μυατροφική σκλήρυνση, αν και η παρουσία του μπορεί να οφείλεται στο ότι τα εγκεφαλικά κύτταρα νοσούν και έχουν την τάση να συσσωρεύουν τα ιχνοστοιχεία, είναι δηλαδή αποτέλεσμα και όχι αιτία.

Γι' αυτό άλλωστε προτείνεται η κατανάλωση κόκκινου κρέατος μία φορά στις δεκαπέντε ημέρες, για την αποφυγή υπερφόρτωσης σιδήρου. Οι πρωτεΐνες  μπορούν να ληφθούν από το ψάρι, τα πουλερικά, αλλά και από φυτικές πηγές, όπως τα όσπρια.

Βιβλιογραφία

What to do when there's too much iron in your diet, canadianliving.com