Χειροπρακτική

Η χειροπρακτική είναι η τρίτη μεγαλύτερη επιστήμη υγείας στον κόσμο, μετά την κλασική ιατρική και την οδοντιατρική.

Είναι ένας ανεξάρτητος κλάδος υγείας, που ειδικεύεται στην αντιμετώπιση και πρόληψη επώδυνων συνδρόμων και δυσλειτουργικών καταστάσεων, που οφείλονται σε μηχανικά προβλήματα της σπονδυλικής στήλης, καθώς και στις επιπτώσεις που έχουν αυτά πάνω στο νευρικό σύστημα.

Η βασική μέθοδος αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών είναι οι ειδικοί διορθωτικοί χειρισμοί (ανατάξεις), που γίνονται πάνω στη σπονδυλική στήλη και γενικότερα σε ολόκληρο το μυοσκελετικό σύστημα.

Η επαναφορά της κανονικής λειτουργίας της σπονδυλικής στήλης, που επιτυγχάνεται με τους χειρισμούς αυτούς, ελευθερώνει το νευρικό σύστημα, βοηθάει τον οργανισμό στην ανάκτηση της έμφυτης ικανότητάς του για αυτοϊαση και εξαλείφει τις αιτίες του πόνου.

Η Ιστορία της Χειροπρακτικής

Κάποιες από τις μεθόδους που χρησιμοποιεί σήμερα η Χειροπρακτική είναι γνωστές από την εποχή του πατέρα της Ιατρικής, Ιπποκράτη, και εφαρμοζόταν από τους αρχαίους Έλληνες στα Ασκληπιεία. Παρόμοιες μεθόδους με χειρισμούς, που διαδίδονταν εμπειρικά από γενιά σε γενιά, συναντάμε σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς μέχρι και τον μεσαίωνα. Η συγκέντρωση και επιστημονική επεξεργασία τους αρχίζει στην Αμερική το 1895. 

Ιδρυτής της σύγχρονης Χειροπρακτικής, θεωρείται ο Καναδός θεραπευτής Ντάνιελ Ντέηβιντ Πάλμερ, ο οποίος έζησε και εργάστηκε στην Αϊόβα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου ίδρυσε την πρώτη Σχολή Χειροπρακτικής. Αυτή λειτουργεί σήμερα ως πανεπιστήμιο, με πάνω από 2000 φοιτητές και θεωρείται ως το μεγαλύτερο Ακαδημαϊκό Κέντρο Χειροπρακτικής στον κόσμο.

Σήμερα υπάρχουν περί τις 30 αναγνωρισμένες Σχολές Χειροπρακτικής στις Η.Π.Α., Καναδά, Αυστραλία, Αγγλία, Γαλλία, Δανία, Ιαπωνία κ.α., όλες πανεπιστημιακού επιπέδου, τετραετούς ή πενταετούς πλήρους προπτυχιακής φοίτησης, με πολλές δυνατότητες και για μεταπτυχιακές σπουδές.

Η Θεωρία της Χειροπρακτικής

Η Χειροπρακτική, ως επιστημονική μέθοδος στηρίζεται στις παρακάτω αρχές:

1.         Η καλή υγεία εξαρτάται από τη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος. Τα διάφορα συστατικά στοιχεία του σώματος, όπως τα κύτταρα, οι ιστοί και τα όργανα, λειτουργούν συντονισμένα και ομαλά χάρη στα ερεθίσματα που δέχονται από το νευρικό σύστημα, που είναι ο γενικός συντονιστής του σώματος.

2.         Όταν υπάρχουν εμπόδια ή διαταραχές στη διέλευση των νευρικών ερεθισμάτων, τότε τα κύτταρα ή τα όργανα του σώματος δεν μπορούν να λειτουργήσουν κανονικά, με αποτέλεσμα την έναρξη κάποιας δυσλειτουργίας που προδιαθέτει τον οργανισμό στην ασθένεια και τον πόνο. 

3.         Τα προβλήματα της σπονδυλικής στήλης που εμποδίζουν ή παρακωλύουν το νευρικό σύστημα, αποκαλούνται – στην ορολογία της Χειροπρακτικής – “subluxations” (υπεξαρθρήματα). Το υπεξάρθρημα είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από διαταραχή της θέσης (διάταξης) και της λειτουργικής συμπεριφοράς κάποιων σπονδύλων, με αποτέλεσμα την παγίδευση των σπονδυλικών νεύρων, μυϊκό σπασμό και παρακώλυση της τοπικής μικροκυκλοφορίας.

4.         Η διόρθωση των σπονδυλικών υπεξαρθρημάτων γίνεται με ανώδυνους χειρισμούς, που λέγονται ανατάξεις σπονδύλων. Οι επιστήμονες χειροπράκτες είναι επαρκώς εκπαιδευμένοι στο να επεμβαίνουν στο σώμα με αυτό τον τρόπο. Με τις ανατάξεις επιτυγχάνεται η εξάλειψη της μηχανικής δυσλειτουργίας, η απελευθέρωση του νευρικού συστήματος και η επαναφορά της ομαλής λειτουργικότητας της σπονδυλικής στήλης και των οργάνων που σχετίζονται με αυτήν.

Παθήσεις που βοηθάει η Χειροπρακτική

Αξιόπιστες επιστημονικές έρευνες, που έχουν γίνει κυρίως τα τελευταία 20 χρόνια, έχουν τεκμηριώσει την αποτελεσματικότητα των διορθωτικών εφαρμογών της Χειροπρακτικής κυρίως στην αντιμετώπιση των ακόλουθων καταστάσεων:

•          Οξεία και χρόνια Οσφυαλγία, μηχανικής αιτιολογίας

•          Οξεία Ισχιαλγία, μηχανικής αιτιολογίας

•          Αυχενικό Σύνδρομο

•          Κεφαλαλγία τάσεως

•          Επώδυνα σύνδρομα που πηγάζουν από την δυσλειτουργία των σπονδυλικών αρθρώσεων, με ή χωρίς μυϊκό σπασμό

•          Ραχιαλγία

•          Ραιβόκρανο

•          Μεσοπλεύριος Νευραλγία

•          Σύνδρομο Επώδυνου Ώμου

•          Λειτουργικές παθήσεις άκρου ποδός

•          Ίλιγγος θέσεως

Ενώ άλλες εμφανίζουν μία σχετική αποτελεσματικότητα σε περιπτώσεις όπως:

•          Ημικρανία

•          Νωτιαία Στένωση

•          Δυσμηνόρροια

•          Νεογνικός Κολικός

•          Παιδικό άσθμα

•          Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα

•          Ευερέθιστο Έντερο

Η Χειροπρακτική Εκτίμηση και Ανάλυση

Προκειμένου ο Χειροπράκτης να είναι αποτελεσματικός στην αγωγή που θα εφαρμόσει, πρέπει πρώτα να αξιολογήσει τη μηχανική συμπεριφορά του σκελετού. Πρέπει να εντοπίσει το πρόβλημα και τη φύση του. Σε συνδυασμό με τις πληροφορίες που θα πάρει από το ιατρικό ιστορικό και τον απεικονιστικό έλεγχο (αν κριθεί απαραίτητο), θα είναι σε θέση να αποφανθεί κατά πόσο μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους που απευθύνονται σε αυτόν ή να τους παραπέμψει σε άλλες ειδικότητες. Θα εκτιμήσει αν υπάρχουν κάποιες λειτουργικές – μηχανικές διαταραχές, που θα μπορούσαν να σχετίζονται με το πρόβλημα του ασθενούς, και στη συνέχεια θα προβεί στη διόρθωσή τους.

Η λεπτομερής ψηλάφηση της σπονδυλικής στήλης και η ανάλυση της κίνησης των αρθρώσεων, όχι μόνο της περιοχής που πονάει, αλλά ολόκληρου του σώματος, γίνεται για την εντόπιση των προβλημάτων και την παρακολούθηση της εξέλιξης τους. 

Η Χειροπρακτική Αγωγή

Υπάρχει μια μεγάλη γκάμα ειδικών χειρισμών (ανατάξεων) που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο Χειροπράκτης, ανάλογα με την ηλικία, τη φυσική κατάσταση του ασθενούς και το είδος του προβλήματος. Όλες όμως στοχεύουν στη διόρθωση των μηχανικών προβλημάτων και την αποκατάσταση της σωστής λειτουργίας της σπονδυλικής στήλης και γενικά του μυοσκελετικού συστήματος. Οι Χειροπράκτες έχουν επαρκή εκπαίδευση και εμπειρία, ώστε να μπορούν να κάνουν τις ανατάξεις και τους υπόλοιπους χειρισμούς ανώδυνα και με ασφάλεια. Σε πολλές περιπτώσεις χρειάζεται να προβούν και σε κάποιες μαλάξεις των μαλακών μορίων ή/και σε άλλες χαλαρωτικές τεχνικές, προκειμένου να χαλαρώσουν τυχόν μυϊκό σπασμό και να προετοιμάσουν έτσι την περιοχή να δεχτεί την ανάταξη πιο καλά.

Η Διάρκεια της Αγωγής

Ο χρόνος που χρειάζεται σε κάθε περίπτωση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: από το ίδιο το άτομο, το είδος και τη διάρκεια του προβλήματος, την ηλικία και τη ψυχολογική κατάσταση του ασθενούς, τυχόν τραυματισμούς, τη διατροφή, το περιβάλλον του, τον τρόπο ζωής και τις συνήθειές του. Συνήθως, στην αρχή οι συνεδρίες γίνονται με συχνότητα 2 με 3 φορές τη βδομάδα, για 2 έως 3 βδομάδες, ενώ στη συνέχεια μειώνονται σταδιακά σε 1 φορά τη βδομάδα, 1 φορά το δεκαπενθήμερο έως και 1 φορά το μήνα. Η αγωγή μπορεί να συνεχιστεί υπό μορφή αραιής συντήρησης για την αποφυγή υποτροπών, σε συνδυασμό με την κατάλληλη γυμναστική.

Το Κόστος της Χειροπρακτικής Αγωγής

Οι σχετικές τεχνικο-οικονομικές μελέτες κατατάσσουν την Χειροπρακτική αγωγή στις πιο οικονομικά συμφέρουσες αγωγές, μια και συχνά αποδεικνύεται ότι έχει τα πιο σύντομα και ουσιαστικά αποτελέσματα. Η χρέωση συνήθως γίνεται ανά συνεδρία.

Αποτελεσματικότητα

Εμπεριστατωμένες έρευνες έδειξαν ότι οι ασθενείς που υποβάλλονται σε Χειροπρακτική επιστρέφουν στην εργασία τους στο μισό χρόνο απ' όσο εκείνοι που παρακολουθούνται από την παραδοσιακή ιατρική ή και φυσιοθεραπεία, για παρόμοιες παθήσεις.

Η Χειροπρακτική μειώνει τις περιπτώσεις ανάγκης εισαγωγής του ασθενούς σε νοσοκομείο, μειώνει τη χρονική περίοδο νοσηλείας και παρέχει τη δυνατότητα σε περισσότερους ασθενείς να αντιμετωπιστούν, χωρίς να διακόψουν την εργασία τους. Έτσι μειώνονται αισθητά οι δαπάνες για την υγεία (κυρίως λόγω μειωμένης χρήσης νοσοκομειακών κλινών), τα εξωνοσοκομειακά έξοδα, τα ασφάλιστρα για τους ιδιωτικούς ασφαλιζόμενους, οι κοινωνικές παροχές, αλλά το κυριότερο, μειώνονται για τις παραγωγικές δυνάμεις οι ώρες που χάνονται λόγω παρατεταμένης νοσοκομειακής περίθαλψης, απουσίας από την εργασία και χαμηλής παραγωγικότητας στους χώρους εργασίας. 

Η Επιστημονική κατάρτιση των Χειροπρακτών

Οι σπουδές των Χειροπρακτών γίνονται σε αναγνωρισμένες σχολές. Είναι πανεπιστημιακού επιπέδου, ελάχιστης διάρκειας 5 ετών, σε προπτυχιακά τμήματα που οδηγούν σε πτυχία επιπέδου Μπάτσελορ ή και Μάστερ. Η αναγνώριση των σχολών γίνεται από έναν ανεξάρτητο διεθνή οργανισμό, το Συμβούλιο Χειροπρακτικής Εκπαίδευσης, που θέτει και εποπτεύει την εφαρμογή συγκεκριμένων προδιαγραφών σπουδών, που οφείλουν όλες οι σχολές να ακολουθήσουν. Επίσης, υπάρχει δυνατότητα για μεταπτυχιακές σπουδές.

Μετά το τέλος των σπουδών, απαιτείται και ένας χρόνος πρακτικής άσκησης στη χώρα εργασίας των αποφοίτων και εγγραφή τους στον οικείο Σύλλογο Χειροπρακτικής.

Βιβλιογραφία

chiropractic.gr