Αλωπεκία από τη χημειοθεραπεία

Γράφει η

Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά

Ειδικός Παθολόγος- Ογκολόγος, MD, PhD

Ποιος είναι ο εφιάλτης όλων όσων πρέπει να υποβληθούν σε χημειοθεραπεία;

Όλοι γνωρίζουν ότι η αλωπεκία θεωρείται από τους ασθενείς αυτούς ως η πλέον ενοχλητική παρενέργεια από τη χημειοθεραπεία.

Η ευαισθησία αυτή στη δράση των χημειοθεραπευτικών οφείλεται στο ότι τα κύτταρα των θυλάκων των τριχών έχουν πολύ γρήγορο πολλαπλασιασμό. Ευτυχώς τα φάρμακα αυτά τείνουν να αντικατασταθούν με στοχευμένα φάρμακα, που πολεμούν μόνο τα καρκινικά κύτταρα και όχι τα φυσιολογικά.

 Σοβαρή αλωπεκία προκαλούν τα εξής χημειοθεραπευτικά

•          Cyclophosphamide

•          Dactinomycin

•          Daunorubicin

•          Doxorubicin

•          Epirubicin

•          Thiotepa

•          Vincristine

Μέτρια αλωπεκία προκαλούν τα εξής χημειοθεραπευτικά

•          Cytosine-Arabinoside

•          Bleomycin

•          Carmustine (BCNU)

•          Doxetacel

•          Etoposide

•          5-Fluorouracil

•          Hydroxyurea

•          Irinotecan

•          Ifosfamide

•          Lomustine (CCNU)

•          Mitomycin C

•          Mitoxantrone

•          Paclitaxel

•          Vinblastine και άλλα

Ο βαθμός αλωπεκίας εξαρτάται:

•          από το είδος του φαρμάκου

•          τη χορηγούμενη ποσότητα

•          τη συχνότητα χορήγησης

•          τους συνδυασμούς φαρμάκων 

Βαθμός 0: Ουδεμία αλωπεκία

Βαθμός 1: Μικρή απώλεια μαλλιών

Βαθμός 2: Εκτεταμένη ή καθολική απώλεια τριχών κεφαλής

Βαθμός 3: Απώλεια τριχών από όλο το σώμα

Βαθμός 4: Πλήρης απώλεια τριχών από όλο το σώμα 

Μυστικά για την αλωπεκία από τη χημειοθεραπεία:

•          Η πτώση τριχών αρχίζει 7-10 ημέρες μετά την έναρξη της θεραπείας και κορυφώνεται μεταξύ 1ου και 2ου μήνα

•          Η νέα τριχοφυΐα εμφανίζεται πριν ακόμα τελειώσουν οι προβλεπόμενοι κύκλοι, αλλά συνήθως απαιτούνται αρκετές εβδομάδες ή και μήνες μέχρι ν’ αναπτυχθεί τελείως

•          Η νέα τριχοφυΐα μπορεί να είναι διαφορετικής υφής και χρώματος

•          Την μεγαλύτερη αλωπεκία προκαλεί η δοξορουμπικίνη που σε δόση 50 mg/m2 επιφέρει πλήρη αλωπεκία μετά από 2 κύκλους και το ίδιο ισχύει και για την κυκλοφωσφαμίδη σε δόση 500 mg/m2

•          Μερικά χημειοθεραπευτικά μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη αλωπεκία, όπως η βουσουλφάνη και η κυκλοφωσφαμίδη

•          Αλωπεκία εμφανίζεται και σε ακτινοθεραπεία του τριχωτού της κεφαλής, ήδη από τα 500 cGy και σε μεγάλες δόσεις μπορεί να είναι και μόνιμη 

Πρόληψη αλωπεκίας από την χημειοθεραπεία:

•          Πιεστική περίδεση κεφαλής

•          Τοπική υποθερμία με κάσκες με αποτελεσματικότητα περίπου 50%

•          Η εφαρμογή πρέπει να γίνεται πριν τη χορήγηση του φαρμάκου και να παραμένει μέχρι την επίτευξη της μέγιστης συγκέντρωσης του φαρμάκου στο αίμα 

Υπάρχουν φόβοι από την εφαρμογή τοπικής υποθερμίας με κάσκες για:

•          Ανάπτυξη μεταστάσεων στο τριχωτό της κεφαλής

•          Μείωση της κυκλοφορίας των φαρμάκων σε άλλες ανατομικές θέσεις κάτω από το τριχωτό της κεφαλής, όπως τα οστά του κρανίου και ο εγκέφαλος.

Η τοπική εφαρμογή μινοξιδίλης 2% ενισχύει την διαδικασία αναγέννησης των τριχών και μειώνει τη διάρκεια αλωπεκίας 50 ημέρες.

Μάθετε για μια μέθοδο διατήρησης μαλλιών κατά την χημειοθεραπεία

Γράφει η
Δρ Σάββη Μάλλιου Κριαρά
Ειδικός Παθολόγος- Ογκολόγος, MD, PhD

Λ. Γαλατσίου 135 & Μπουμπουλίνας, Γαλάτσι
Τ.Κ.: 111 46
Τηλ: 210 2131940, Κιν: 6974639366
e-mail: sevvimalliou@gmail.com
Ιατρός ΕΟΠΥΥ