Τι είναι η Εχινοκοκκίαση;
Εχινόκοκκος είναι το παράσιτο για το οποίο ο άνθρωπος είναι ο κύριος και ενδιάμεσος ξενιστής.
Η λοίμωξη από το παράσιτο είναι η εχινοκοκκίαση ICD-10 B67.
Ο εχινόκοκκος είναι ταινία μήκους 1,5-6 mm, που αποτελείται από κεφάλι, 4 άγκιστρα και 3 προγλωττίδες.
Ζει στο άνω τμήμα του λεπτού εντέρου του σκύλου, που είναι ο κύριος ξενιστής (σπανιώτερα η γάτα, ο λύκος και η αλεπού).
Ο σκύλος μολύνεται από την κατάπωση των σπλάχνων ζώων, όπως προβάτων και βοδιών που είναι οι ενδιάμεσοι ξενιστές που περιέχουν τις κύστεις. Έτσι τα αυγά από τα παράσιτα βγαίνουν με τα κόπρανα και μολύνουν το περιβάλλον, μολύνεται ο άνθρωπος και τα αυγά εκολλάπτονται στο 12λo και μέσω του εντερικού τοιχώματος πηγαίνουν στα λεμφικά αγγεία και τα μεσεντέρια αιμοφόρα αγγεία και μετά εισέρχονται στα διάφορα όργανα, κυρίως ήπαρ και πνεύμονες και εξελίσσονται σε κύστεις.
Η κύστη αναπτύσσεται βραδέως, μέχρι 1-7 εκατοστά, αλλά μπορεί να λάβει και τεράστιες διαστάσεις. Η κύστη έχει 3 περιβλήματα, το έξω από ινώδη ιστό, το ενδιάμεσο από ενδοθηλιακά κύτταρα και το έσω με στρογγυλά κύτταρα και ηωσινόφιλα.
Η εξωτερική κάψα πολλές φορές ασβεστοποιείται.
Στην εσωτερική κάψα δημιουργούνται προβολές που καταλήγουν σε κύστεις που περιέχουν σκώληκες.
Οι θυγατέρες αυτές κύστεις ή είναι προσκολλημένες στο τοίχωμα της μητρικής κάψας ή κινούνται ελεύθερα μέσα στο υγρό της μητρικής κύστης. Αν το τοίχωμα της μητρικής κύστεως ραγεί οι θυγατέρες κύστεις θα εγκατασταθούν σε παρακείμενους ιστούς και άλλα όργανα.
Κύρια εντόπιση είναι το ήπαρ και μετά ο πνεύμονας
Η Εχινοκοκκίαση είναι μια παρασιτική νόσος του ανθρώπου και των ζώων δηλαδή των σαρκοφάγων (σκύλος, λύκος, κλπ και των φυτοφάγων (βοοειδή, αιγοπρόβατα, χοίροι). Προκαλείται από ένα παράσιτο μία ταινία δηλαδή μικρού μήκους που ονομάζεται Echnonococcus granulosus που είναι το είδος που απαντά στην περιοχή μας και γενικά στην λεκάνη της Μεσογείου, ενώ αντίθετα στα βορειότερα γεωγραφικά πλάτη απαντάται ο Echinococcus multiloculatis.
Με ποιους τρόπους μεταδίδεται η εχινοκοκκίαση;
Ο άνθρωπος μολύνεται από εχινοκοκκίαση άμεσα με την κατάποση αυγών της ταινίας από μολυσμένο με εχινόκοκκο σκύλο, ο οποίος αποτελεί και τον τελικό ξενιστή του παρασίτου, και έμμεσα με την κατανάλωση μολυσμένης από αυγά εχινόκοκκου τροφής, όπως είναι κυρίως τα λαχανικά που καταναλώνονται ωμά.
Η περίοδος επώασης στον άνθρωπο είναι, συνήθως, μακρόχρονη και κυμαίνεται από 12 μήνες έως και αρκετά έτη.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Περίπου στο 80% των ασθενών προσβάλλεται ένα μόνο όργανο, στο οποίο σχηματίζεται συνήθως μία κύστη.
Ανάλογα με το πού εντοπίζονται οι κύστες εμφανίζονται διαφορετικά συμπτώματα:
• Συκώτι: Κοιλιακό άλγος, ναυτία, εμετός, ίκτερος.
• Πνεύμονας: Δύσπνοια, βήχας, αιμόπτυση. Στον δεξιό πνεύμονα συνήθως, ρήξη προκαλεί πνευμονία, κένωση στους βρόγχους και πυώδη πλευρίτιδα. Ακτινολογικά είναι μια στρογγυλή μάζα.
• Εγκέφαλος: Νευρολογικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, ζαλάδα, αστάθεια κ.ά.
• Μυελός των οστών: Πόνος ή αυτόματα κατάγματα (όταν τα οστά σπάνε εύκολα).
Στα 2/3 των ασθενών προσβάλλεται το συκώτι. Μια κύστη μπορεί να μην γίνει αντιληπτή για πολλά χρόνια (10-20) μέχρι να γίνει είτε αρκετά μεγάλη ώστε να είναι ψηλαφήσιμη είτε ορατή σαν κοιλιακό εξόγκωμα ή να προκαλέσει σταδιακά συμπτώματα λόγω πίεσης στο όργανο που βρίσκεται ή σε παρακείμενα όργανα. Αφορά κυρίως τον δεξιό λοβό.
Ο άνευ επιπλοκής εχινόκοκκος είναι πολλές φορές σιωπηλός. Κατά την εξέταση μπορεί να βρεθεί στρογγυλή μαλακή διόγκωση στο ήπαρ με αντιτυπία. Η κύστη μπορεί να προκαλεί πόνο και αίσθημα τάσεως στην κοιλιά.
Ο εχινόκοκκος με επιπλοκές δίνει εκδηλώσεις.
Οι επιπλοκές είναι:
-Ρήξη στο περιτόναιο, τα χοληφόρα, το έντερο ή τον πνεύμονα.
-Μόλυνση με πυογόνους οργανισμούς όταν ραγεί στα χοληφόρα.
-Αλλεργικές εκδηλώσεις με είσοδο του υγρού της κύστεως στην κυκλοφορία και αναφυλακτοειδή κρίση.
Γενικά η εχινόκοκκος κύστη μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε όργανο.
Τι επιπλοκές μπορεί να έχει;
Aν μια κύστη διαρραγεί, μπορεί να ακολουθήσει αναφυλακτική αντίδραση. Αν πάλι διαρρέουν υγρά και σωματίδια, παρατηρούνται αλλεργικές αντιδράσεις ενώ μπορεί να προκληθούν και πολλαπλές δευτερογενείς κύστες.
Πώς μπορεί να προληφθεί η μόλυνση
Η νόσος δε μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, ωστόσο, πρέπει υποχρεωτικά να δηλώνεται σύμφωνα με το νόμο.
Η πρόληψη επικεντρώνεται στη λήψη μέτρων υγιεινής που μας προστατεύουν από το σκύλο, ο οποίος μεταδίδει το νόσημα στον άνθρωπο, με την εφαρμογή των εξής:
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται με απεικονιστικές εξετάσεις που μπορούν να καταδείξουν τις κύστες ενώ η πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση είναι η χειρουργική επέμβαση.
Η χειρουργική αφαίρεση των κύστεων Hydatid
90% αποτελεσματική, αλλά μπορεί να είναι επικίνδυνη ανάλογα με την τοποθεσία, το μέγεθος, και την πρόοδο της κύστη. Μπορεί να χρειαστεί πλύση της περιτοναϊκής κοιλότητας και θεραπεία με παρασιτοκτόνα για την πρόληψη υποτροπής.
Φάρμακα
CDC
Η λοίμωξη από το παράσιτο είναι η εχινοκοκκίαση ICD-10 B67.
Ο εχινόκοκκος είναι ταινία μήκους 1,5-6 mm, που αποτελείται από κεφάλι, 4 άγκιστρα και 3 προγλωττίδες.
Ζει στο άνω τμήμα του λεπτού εντέρου του σκύλου, που είναι ο κύριος ξενιστής (σπανιώτερα η γάτα, ο λύκος και η αλεπού).
Ο σκύλος μολύνεται από την κατάπωση των σπλάχνων ζώων, όπως προβάτων και βοδιών που είναι οι ενδιάμεσοι ξενιστές που περιέχουν τις κύστεις. Έτσι τα αυγά από τα παράσιτα βγαίνουν με τα κόπρανα και μολύνουν το περιβάλλον, μολύνεται ο άνθρωπος και τα αυγά εκολλάπτονται στο 12λo και μέσω του εντερικού τοιχώματος πηγαίνουν στα λεμφικά αγγεία και τα μεσεντέρια αιμοφόρα αγγεία και μετά εισέρχονται στα διάφορα όργανα, κυρίως ήπαρ και πνεύμονες και εξελίσσονται σε κύστεις.
Η κύστη αναπτύσσεται βραδέως, μέχρι 1-7 εκατοστά, αλλά μπορεί να λάβει και τεράστιες διαστάσεις. Η κύστη έχει 3 περιβλήματα, το έξω από ινώδη ιστό, το ενδιάμεσο από ενδοθηλιακά κύτταρα και το έσω με στρογγυλά κύτταρα και ηωσινόφιλα.
Η εξωτερική κάψα πολλές φορές ασβεστοποιείται.
Στην εσωτερική κάψα δημιουργούνται προβολές που καταλήγουν σε κύστεις που περιέχουν σκώληκες.
Οι θυγατέρες αυτές κύστεις ή είναι προσκολλημένες στο τοίχωμα της μητρικής κάψας ή κινούνται ελεύθερα μέσα στο υγρό της μητρικής κύστης. Αν το τοίχωμα της μητρικής κύστεως ραγεί οι θυγατέρες κύστεις θα εγκατασταθούν σε παρακείμενους ιστούς και άλλα όργανα.
Κύρια εντόπιση είναι το ήπαρ και μετά ο πνεύμονας
Η Εχινοκοκκίαση είναι μια παρασιτική νόσος του ανθρώπου και των ζώων δηλαδή των σαρκοφάγων (σκύλος, λύκος, κλπ και των φυτοφάγων (βοοειδή, αιγοπρόβατα, χοίροι). Προκαλείται από ένα παράσιτο μία ταινία δηλαδή μικρού μήκους που ονομάζεται Echnonococcus granulosus που είναι το είδος που απαντά στην περιοχή μας και γενικά στην λεκάνη της Μεσογείου, ενώ αντίθετα στα βορειότερα γεωγραφικά πλάτη απαντάται ο Echinococcus multiloculatis.
Με ποιους τρόπους μεταδίδεται η εχινοκοκκίαση;
Ο άνθρωπος μολύνεται από εχινοκοκκίαση άμεσα με την κατάποση αυγών της ταινίας από μολυσμένο με εχινόκοκκο σκύλο, ο οποίος αποτελεί και τον τελικό ξενιστή του παρασίτου, και έμμεσα με την κατανάλωση μολυσμένης από αυγά εχινόκοκκου τροφής, όπως είναι κυρίως τα λαχανικά που καταναλώνονται ωμά.
Η περίοδος επώασης στον άνθρωπο είναι, συνήθως, μακρόχρονη και κυμαίνεται από 12 μήνες έως και αρκετά έτη.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Περίπου στο 80% των ασθενών προσβάλλεται ένα μόνο όργανο, στο οποίο σχηματίζεται συνήθως μία κύστη.
Ανάλογα με το πού εντοπίζονται οι κύστες εμφανίζονται διαφορετικά συμπτώματα:
• Συκώτι: Κοιλιακό άλγος, ναυτία, εμετός, ίκτερος.
• Πνεύμονας: Δύσπνοια, βήχας, αιμόπτυση. Στον δεξιό πνεύμονα συνήθως, ρήξη προκαλεί πνευμονία, κένωση στους βρόγχους και πυώδη πλευρίτιδα. Ακτινολογικά είναι μια στρογγυλή μάζα.
• Εγκέφαλος: Νευρολογικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, ζαλάδα, αστάθεια κ.ά.
• Μυελός των οστών: Πόνος ή αυτόματα κατάγματα (όταν τα οστά σπάνε εύκολα).
Στα 2/3 των ασθενών προσβάλλεται το συκώτι. Μια κύστη μπορεί να μην γίνει αντιληπτή για πολλά χρόνια (10-20) μέχρι να γίνει είτε αρκετά μεγάλη ώστε να είναι ψηλαφήσιμη είτε ορατή σαν κοιλιακό εξόγκωμα ή να προκαλέσει σταδιακά συμπτώματα λόγω πίεσης στο όργανο που βρίσκεται ή σε παρακείμενα όργανα. Αφορά κυρίως τον δεξιό λοβό.
Ο άνευ επιπλοκής εχινόκοκκος είναι πολλές φορές σιωπηλός. Κατά την εξέταση μπορεί να βρεθεί στρογγυλή μαλακή διόγκωση στο ήπαρ με αντιτυπία. Η κύστη μπορεί να προκαλεί πόνο και αίσθημα τάσεως στην κοιλιά.
Ο εχινόκοκκος με επιπλοκές δίνει εκδηλώσεις.
Οι επιπλοκές είναι:
-Ρήξη στο περιτόναιο, τα χοληφόρα, το έντερο ή τον πνεύμονα.
-Μόλυνση με πυογόνους οργανισμούς όταν ραγεί στα χοληφόρα.
-Αλλεργικές εκδηλώσεις με είσοδο του υγρού της κύστεως στην κυκλοφορία και αναφυλακτοειδή κρίση.
Γενικά η εχινόκοκκος κύστη μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε όργανο.
Τι επιπλοκές μπορεί να έχει;
Aν μια κύστη διαρραγεί, μπορεί να ακολουθήσει αναφυλακτική αντίδραση. Αν πάλι διαρρέουν υγρά και σωματίδια, παρατηρούνται αλλεργικές αντιδράσεις ενώ μπορεί να προκληθούν και πολλαπλές δευτερογενείς κύστες.
Πώς μπορεί να προληφθεί η μόλυνση
Η νόσος δε μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, ωστόσο, πρέπει υποχρεωτικά να δηλώνεται σύμφωνα με το νόμο.
Η πρόληψη επικεντρώνεται στη λήψη μέτρων υγιεινής που μας προστατεύουν από το σκύλο, ο οποίος μεταδίδει το νόσημα στον άνθρωπο, με την εφαρμογή των εξής:
- να μην ταΐζουμε τους σκύλους με ωμά ή ατελώς ψημένα σπλάχνα ζώων ούτε να τους επιτρέπουμε να έχουν πρόσβαση σε αυτά
- κάθε οικογένεια που έχει σκύλο να φροντίζει για τον τακτικό κτηνιατρικό έλεγχο και τον αποπαρασιτισμό του
- να πλένουμε πολύ καλά τα λαχανικά, κυρίως αυτά που καταναλώνονται ωμά
- να πλένουμε καλά τα χέρια μας
- τήρηση υγιεινής στα σφαγεία προφύλαξη όταν είναι απαραίτητο
Διάγνωση
- Η αντίδραση CASONI συνίσταται σε επιδερμική ένεση υγρού κύστεως και είναι θετική, αλλά δεν είναι ειδική, γιατί αυξάνει και σε άλλες καταστάσεις.
- Η αντίδραση Weinberg (δέσμευση του συμπληρώματος) είναι θετική σε 30% των περιπτώσεων, αλλά είναι απολύτως ειδική.
- IHA (indirect hemagglutination test)
- ELISA (enzyme-linked emmunosorbent assay)
Η διάγνωση γίνεται με απεικονιστικές εξετάσεις που μπορούν να καταδείξουν τις κύστες ενώ η πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση είναι η χειρουργική επέμβαση.
Η χειρουργική αφαίρεση των κύστεων Hydatid
90% αποτελεσματική, αλλά μπορεί να είναι επικίνδυνη ανάλογα με την τοποθεσία, το μέγεθος, και την πρόοδο της κύστη. Μπορεί να χρειαστεί πλύση της περιτοναϊκής κοιλότητας και θεραπεία με παρασιτοκτόνα για την πρόληψη υποτροπής.
Φάρμακα
- Η Αλβενδαζόλη προτιμάται για θεραπεία, διότι διεισδύει στις υδατίδες κύστεις. Δοσολογία: 10mg/kg βάρους σώματος ή 2x 400mg ημερησίως για 4 εβδομάδες, κύκλοι επανάληψης όπως απαιτείται (έως 12)
- Mebendazole. Δοσολογία: 40mg/kg σωματικού βάρους 3 φορές την ημέρα για 3-6 μήνες
CDC
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου