Botox

Το Botox είναι ένα πολύ γνωστό εμπορικό σήμα για τα φάρμακα της βοτουλινικής τοξίνης τύπου Α, γνωστής και ως onabotulinumtoxin A.

Η τοξίνη αυτή παράγεται από ένα συγκεκριμένο βακτήριο που προκαλεί την αλλαντίαση που είναι μια τροφική δηλητηρίαση. 

Όταν εγχέεται σε μικρές δόσεις σε συγκεκριμένους μύες, το Botox δεν δρα ως δηλητήριο, αλλά λειτουργεί ως μυοχαλαρωτικό  που μπορεί να διαρκέσει για αρκετούς μήνες.

Υπάρχουν δύο μορφές του φαρμάκου αλλαντικής τοξίνης:

-Το Botox που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ορισμένων παθήσεων.

-Το Botox αισθητικής που χρησιμοποιείται για την εξαφάνιση των ρυτίδων του προσώπου.

Οι ενέσεις Botox μπλοκάρουν ορισμένα χημικά σήματα από τα νεύρα, ως επί το πλείστον σήματα που προκαλούν τους μυς να συσπαστούν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα στοχευμένη μυϊκή παράλυση, η οποία μπορεί να έχει θεραπευτικά ή αισθητικά αποτελέσματα, ιδίως όταν οι μύες είναι χρονίως σε σύσπαση.

Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έχει εγκρίνει το Botox στη θεραπεία των ακόλουθων παθήσεων:

•          Αυχεναλγία και ανώμαλη θέση της κεφαλής που σχετίζεται με σοβαρούς  μυϊκούς σπασμούς στον αυχένα (αυχενική δυστονία)

•          Στραβισμός

•          Βλεφαρόσπασμος

•          Μυϊκή δυσκαμψία στον αγκώνα, τον καρπό, δάχτυλό και το βραχίονα (σπαστικότητα άνω άκρων)

•          Υπερβολική εφίδρωση (υπεριδρωσία), όπου το Botox ελαττώνει τη δράση των ιδρωτοποιών αδένων και όχι τους μυς

•          Χρόνια ημικρανία  με πονοκεφάλους  περισσότερες από 14 ημέρες το μήνα, συμπεριλαμβανομένης της οξείας ημικρανίας σε τουλάχιστον οκτώ από εκείνες τις ημέρες

Οι γιατροί, μερικές φορές, χρησιμοποιούν το Botox για τη θεραπεία άλλων παθήσεων, όπως ο πόνος στην πλάτη, η δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης κ.α. 

Το Botox αισθητικής μπορεί να χαλαρώσει προσωρινά τους μυς του προσώπου που προκαλούν τις ρυτίδες και τις καθιστά λιγότερο αισθητές. 

Το FDA έχει εγκρίνει το Botox ως θεραπεία για την μέτρια έως σοβαρή ρυτίδωση ανάμεσα στα φρύδια. Ωστόσο, το Botox μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία και άλλων ρυτίδων του προσώπου,  όπως είναι οι γραμμές στις έξω πλευρές των ματιών και οι ρυτίδες στο μέτωπο.

Το Botox δεν θα μειώσει τις ρυτίδες που προκαλούνται από τον ήλιο. Επίσης,δεν χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των ρυτίδων γύρω από το στόμα, γιατί οι μύες αυτοί χρησιμοποιούνται  για το φαγητό και την ομιλία. Όλα παίζουν ρόλο, όπως ο τύπος του δέρματος, το πάχος του δέρματος και ο βαθμός των ρυτίδων για την αποτελεσματικότητα των ενέσεων στις ρυτίδες..

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες του Botox:

•          Πόνος και μώλωπες στο σημείο της ένεσης

•          Ερυθρότητα

•          Κνησμός

•          Πονοκέφαλος

•          Ναυτία

•          Προσωρινή μυϊκή αδυναμία

•          Υπεριδρωσία

Αν και πολύ σπάνια, υπάρχει μια πιθανότητα ότι το αποτέλεσμα της αλλαντικής τοξίνης μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος και να προκαλέσει  αλλαντίαση.

Επείγοντα περιστατικά στη θεραπεία με Botox

•          Η μυϊκή αδυναμία σε όλο το σώμα

•          Τα προβλήματα όρασης

•          Προβλήματα στην ομιλία ή στην κατάποση

•          Αναπνευστικά προβλήματα

•          Απώλεια ελέγχου της κύστης

Άλλες σοβαρές αλλά όχι πολύ συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες:

•          Αλλεργικές αντιδράσεις (κνησμός, εξάνθημα, πρήξιμο, σφίξιμο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή)

•          Πόνος του οφθαλμού, αιμορραγία ή μώλωπες γύρω από τα μάτια

•          Φυσαλίδες, απολέπιση του δέρματος  ή σοβαρό εξάνθημα

•          Πόνος στο στήθος, δύσπνοια ή αρρυθμία

•          Συμπτώματα γρίπης

•          Πόνος στον αυχένα ή το πρόσωπο

•          Επιληπτικές κρίσεις

Πριν από τον προγραμματισμό των ενέσεων Botox, θα πρέπει να συναντηθείτε με τον γιατρό σας για να συζητήσετε τους παράγοντες που καθορίζουν κατά πόσο το Botox είναι πιθανό να λειτουργήσει καλά για εσάς:

•          Ιατρικό ιστορικό και φυσική εξέταση

•          Χρήση φαρμάκων.  Μπορεί να χρειαστεί να γίνει διακοπή ορισμένων φαρμάκων πριν από την έγχυση Botox, όπως αντιπηκτικά φάρμακα, όπως η ασπιρίνη, η κλοπιδογρέλη, η βαρφαρίνη ή η ηπαρίνη

•          Συζήτηση για τις προσδοκίες

•          Συζήτηση του κόστους. Οι ενέσεις Botox μπορεί να είναι ακριβές και δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία

Σε θεραπεία για την υπεριδρωσία πρέπει πριν από το Botox:

•          Να ξυριστούν οι μασχάλες

•          Να μην τοποθετηθεί αποσμητικό για 24 ώρες πριν από τη θεραπεία.

•          Αποφυγή τροφίμων ή δραστηριοτήτων που προκαλούν εφίδρωση, όπως τα ζεστά τρόφιμα και η άσκηση, για 30 λεπτά πριν από τη διαδικασία

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ο γιατρός χρησιμοποιεί μια λεπτή βελόνα για την ένεση μικρών ποσοτήτων  Botox στο δέρμα ή τους μυς. Ο γιατρός  εγχέει το Botox σε συγκεκριμένους μυς. Με την προσεκτική επιλογή των μυών για τη θεραπεία, ο γιατρός αποδυναμώνει μόνο τους μύες που χρειάζονται θεραπεία.

Ο αριθμός των ενέσεων που απαιτούνται εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της έκτασης της περιοχής που αντιμετωπίζεται.  Η διαδικασία ενέσεων Botox διαρκεί περίπου 10 με 15 λεπτά. Ένας ήπιος πόνος μπορεί να υπάρξει. Μετά τη διαδικασία ενδέχεται να εμφανιστούν  μώλωπες. Απαγορεύεται το τρίψιμο ή το μασάζ στις περιοχές αυτές για να μην εξαπλωθεί η τοξίνη σε άλλη περιοχή.

Τα αποτελέσματα θα φανούν μέσα σε λίγες ημέρες μέχρι δύο εβδομάδες και δεν είναι μόνιμα. Μετά από περίπου τρεις έως έξι μήνες απαιτείται επανάληψη της διαδικασίας.
Διαβάστε, επίσης για το Botox και την κατάθλιψη

Βιβλιογραφία

•          Botox medication guide. Food and Drug Administration. www.fda.gov/downloads/Drugs/DrugSafety/UCM176360.pdf.

•          OnabotulinumtoxinA: Drugdex evaluations. Micromedex Healthcare Series 2.0. http://www.micromedex.com. Botox (medical). 

•          American Academy of Ophthalmology. http://www.eyecareamerica.org/eyecare/treatment/botox/. Accessed May 2, 2010.

•          Carruthers J, et al. Consensus recommendations on the use of botulinum toxin type A in facial aesthetics. Plastic Reconstructive Surgery. 2004;114(suppl.):1S.

•          Flynn TC. Update on botulinum toxin. Seminars in Cutaneous Medicine and Surgery. 2006;25:115.

•          Botulinum toxin. American Academy of Dermatology. http://www.aad.org/public/publications/pamphlets/cosmetic_botulinum.html.

•          FDA approves Botox to treat chronic migraine. Food and Drug Administration. http://www.fda.gov/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/ucm229782.htm.