Μια φυσική τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά.
Ο νωπός βασιλικός πολτός είναι μια φυσική παχύρευστη βιολογική ουσία που παράγουν οι νεαρές εργάτριες μέλισσες και χρησιμεύει για την αποκλειστική διατροφή της βασίλισσας.
Οι βασίλισσες ζουν αποκλειστικά από τον βασιλικό πολτό και σε αυτόν οφείλουν το μεγάλο μέγεθος, τη γονιμότητα και τη μακροβιότητά τους. Είναι γεννημένες από τα ίδια αυγά με τις υπόλοιπες μέλισσες και το μοναδικό στοιχείο που τις διαφοροποιεί είναι η διατροφή τους. Αποτέλεσμα αυτής της διαφορετικής διατροφής, είναι ότι οι βασίλισσες είναι κατά μέσο όρο 42% μεγαλύτερες σε μέγεθος, ζουν 40-50 φορές περισσότερο και ταυτόχρονα, παράγουν περισσότερο από 2.500 αυγά καθημερινά, που αντιστοιχούν σε μέγεθος περισσότερο από 2,5 φορές τον όγκο τους.
Οι τροφοί-μέλισσες (δηλαδή οι μέλισσες που τρέφουν τα μικρά σκουλήκια πριν γίνουν νύμφες), αφού φάνε μέλι και γύρη και τα επεξεργαστούν σε ειδικούς αδένες που βρίσκονται στο φάρυγγά τους, παράγουν αυτό τον πολτό που μοιάζει με κρέμα. Επομένως, κατανοεί κανείς το λόγο που ονομάστηκε βασιλικός, μια και με αυτόν τρέφεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής της η βασίλισσα-μέλισσα. Η γεύση του βασιλικού πολτού είναι υπόξινη, ελαφρά καυστική και το χρώμα του υποκίτρινο-υπόλευκο. Με τον ίδιο πολτό τρέφονται και τα μικρά σκουλήκια που προορίζονται για βασίλισσες. Εκείνα που προορίζονται να γίνουν εργάτριες τρέφονται μόνο επί τρεις συνεχόμενες ημέρες με αυτόν και στη συνέχεια πολύ αραιότερα.
Συστατικά βασιλικού πολτού
Ο βασιλικός πολτός είναι πλούσια πηγή βιταμινών, ανόργανων στοιχείων, αμινοξέων και υδροξυ-λιπαρών οξέων.
Οι αναλύσεις που έχουν γίνει έδειξαν ότι ο μέσος όρος των κυριότερων συστατικών του είναι: υγρασία 67%, πρωτεΐνες 15,5%, σάκχαρα 12,5%, λιπαρές ουσίες 4% και τέφρα 1%.
Αυτό, όμως, που δίνει τις εκπληκτικές ιδιότητες στο βασιλικό πολτό είναι η αφθονία σε βιταμίνες και ιδιαίτερα αυτές του συμπλέγματος Β, που είναι καθοριστικές για την καλή λειτουργία όχι μόνο του νευρικού μας συστήματος, αλλά ολόκληρου του οργανισμού.
Συγκεκριμένα, σε κάθε γραμμάριο περιέχονται: θειαμίνη (Β1) 3,9mg, ριβοφλαβίνη (Β2) 26,5mg, νιασίνη (Β3) 84mg, παντοθενικό οξύ 186mg, πυριδοξίνη (Β6) 2,4mg, ινοσιτόλη 100mg, βιοτίνη 1,7mg, φυλλικό οξύ 0,2mg. Επίσης σε διάφορες αναλογίες οι Β12, Α, D, E, K και C.
Το συστατικό του βασιλικού πολτού που προκαλεί μια μέλισσα να εξελιχθεί σε μια βασίλισσα φαίνεται να είναι μια μοναδική πρωτεΐνη που έχει ονομαστείroyalactin.
Ευεργετικές ιδιότητες βασιλικού πολτού
Τα συστατικά του βασιλικού πολτού καλύπτουν όχι μόνο τις τυχόν υφιστάμενες διατροφικές ελλείψεις, αλλά ενισχύουν και τον κουρασμένο οργανισμό και αυξάνουν την αντοχή και την απόδοση. Επίσης ο βασιλικός πολτός τονώνει το νευρικό και ανοσοποιητικό σύστημα. Έχει αναφερθεί ότι διεγείρει την ανάπτυξη των γλοιακών κυττάρων και νευρικών βλαστικών κυττάρων στον εγκέφαλο.
Ο βασιλικός πολτός επιδρά θετικά στον μεταβολισμό, στην ανάπτυξη και τη μακροζωία. Ρυθμίζει και εξισορροπεί τις λειτουργίες του οργανισμού, οξυγονώνει τα κύτταρα και αυξάνει τη φυσική αντίσταση στις εξωτερικές προσβολές αλλά και στις εσωτερικές ανωμαλίες. Αυξάνει τις σωματικές και πνευματικές δυνάμεις, τονώνει τη μνήμη, την αντοχή, την γονιμότητα και τη σεξουαλική απόδοση.
Οι κυριότερες ενδείξεις του βασιλικού πολτού είναι:
Παιδιά
• Αναιμία
• Καθυστέρηση στην ανάπτυξη
• Προετοιμασία για εξετάσεις στο σχολείο
• Ανάρρωση από κρυολόγημα
Ενήλικες
• Πρόληψη εποχιακών ιώσεων
• Κατάθλιψη, άγχος, στρες
• Δυσκοιλιότητα
• Ανικανότητα και στειρότητα
• Συμπτώματα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση
• Αθηροσκλήρωση (έλεγχος των επιπέδων της χοληστερόλης)
• Κόπωση
• Υποσιτισμός και νευρική ανορεξία
• Μυϊκή δυστροφία
• Νόσος Parkinson
• Νόσος Alzheimer
• Υπέρταση
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Πρώιμη γήρανση
• Ηπατικές παθήσεις
• Αντικαρκινική δράση (Η έρευνα δείχνει επίσης ότι το 10-υδροξυ-2-δεκενοϊκό οξύ (10-HDA) που περιέχει ο βασιλικός πολτός μπορεί να αναστέλλει την αγγείωση των όγκων)
• Ενίσχυση ανοσοποιητικού συστήματος
• Αντιμικροβιακή δράση (κυρίως έναντι στρεπτόκοκκου, σταφυλόκοκκου και Ε.coli, bacilli coli)
• Τόνωση και ενδυνάμωση του δέρματος (λόγω του κολλαγόνου που περιέχει-μείωση ρυτίδων) και του τριχωτού της κεφαλής.
• Πονοκέφαλος
• Ενδοκρινικές διαταραχές (Ο βασιλικός πολτός έχει ανοσορυθμιστική δράση στη νόσο του Graves)
• Στεφανιαία νόσο
• Υπερχοληστερολαιμία
• Κατάγματα των οστών
• Επουλώνει τις πληγές
• Φλεγμονές
• Αρθρίτιδες
• Βελτίωση της μνήμης
• Βελτίωση της αθλητικής απόδοσης (αυξημένη ενέργεια, αντοχή και φυσική δύναμη)
• Πνευματική κατάρρευση
• Έλκη, εκζέματα
• Διατήρηση ομορφιάς, αντιγηραντικές ιδιότητες
Ο βασιλικός πολτός όμως, έχει και πολλές άλλες ενδείξεις και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως διαιτητικό, για ταυτόχρονη ενίσχυση του οργανισμού. Τον βασιλικό πολτό τον συναντούμε ως συστατικό και στη βιομηχανία καλλυντικών, σε προϊόντα που προορίζονται για το αδυνάτισμα και τη μείωση της κυτταρίτιδας. Έχει διαπιστωθεί ότι ανοίγει την όρεξη και είναι εξαιρετικά βοηθητικό σε περιπτώσεις ασθενικών παιδιών. Ρυθμίζει το βάρος και βοηθά στη χώνεψη. Το μακιγιάζ με βασιλικό πολτό αποτελεί ακόμα μυστήριο και δεν είναι γνωστά τα αποτελέσματά του.
Επιστημονική έρευνα σε θέματα προαγωγής υγείας μελέτησε την επίδραση του βασιλικού πολτού στην μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μια πρόσληψη της τάξεως των 50-100mg την ημέρα, μείωσε την χοληστερόλη στο 14% των δοκιμαζόμενων.
Επίσης, μπορεί κανείς να συμπεράνει από τα συστατικά του βασιλικού πολτού τι είδους θεραπευτικές δράσεις μπορεί να έχει. Μια πρώτη παρατήρηση μπορεί να είναι οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες που περιέχει, όπως η βιταμίνη C, A και E.
Σε προβλήματα, όπως η κόπωση και οι αϋπνίες, οι διατροφικές ελλείψεις και άλλα, μπορεί κανείς να βρει ισχυρό σύμμαχο. Ορισμένα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βοηθήσουν να αντιμετωπιστεί το παροδικό αίσθημα κόπωσης. Αν αυτή οφείλεται σε ανεπάρκεια βιταμινών ή ιχνοστοιχείων, η θεραπεία μπορεί να κρίνεται απαραίτητη. Ο βασιλικός πολτός μπορεί να δώσει ότι καλύτερο από τη φύση χωρίς παρενέργειες. Θεωρείται, λοιπόν, λύση για την καθημερινότητα. Το 35% των ατόμων που παραπονιούνται για «έλλειψη ενέργειας», για παροδικές καταστάσεις κόπωσης, οφείλονται στις συνθήκες της καθημερινής ζωής, που συχνά επιδεινώνονται από λάθη στην υγιεινή διαβίωση. Επίσης, υποστηρίζεται ότι ενεργοποιεί την ανάπτυξη του μυελού των οστών και βοηθά στη γρήγορη επούλωση των πληγών (στο μισό χρόνο από αυτό που θα χρειαζόταν χωρίς αυτόν).
Το υγρό αυτό ζελέ που περιέχει περίπου 67% νερό και πρέπει να διατηρείται στο ψυγείο ή την κατάψυξη για να διατηρήσει την ακεραιότητα των θρεπτικών ουσιών του.
Η διαδικασία της Λυοφιλίωσης, είναι μια διαδικασία αφυδάτωσης, η οποία αφαιρεί το νερό από υγρή ή στερεή μάζα χωρίς τις παρενέργειες της απλής ή σύνθετης ξήρανσης που γίνεται φυσικά ή με την θερμότητα. Ο βασιλικός πολτός που λυοφιλίζεται μετατρέπεται σε σκόνη στην οποία όλα τα θρεπτικά συστατικά του νωπού βασιλικού πολτού εξακολουθούν να υπάρχουν. Σε αυτήν την κατάσταση δίνεται η δυνατότητα στον καταναλωτή να διατηρεί τον βασιλικό πολτό σε θερμοκρασία δωματίου και έτσι έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής που μπορεί να φτάσει τα τρία χρόνια.
Ο βασιλικός πολτός επιδρά θετικά στον μεταβολισμό, στην ανάπτυξη και τη μακροζωία. Ρυθμίζει και εξισορροπεί τις λειτουργίες του οργανισμού, οξυγονώνει τα κύτταρα και αυξάνει τη φυσική αντίσταση στις εξωτερικές προσβολές αλλά και στις εσωτερικές ανωμαλίες. Αυξάνει τις σωματικές και πνευματικές δυνάμεις, τονώνει τη μνήμη, την αντοχή, την γονιμότητα και τη σεξουαλική απόδοση.
Δοσολογία:
Η δοσολογία που συστήνεται είναι η εξής: ένα κουταλάκι το πρωί νηστικός κάτω από τη γλώσσα μέχρι να διαλυθεί, τα παιδιά μισό κουταλάκι και οι αθλητές και ασθενείς έως και δύο. Απαραίτητος χρόνος χρήσης ορίζονται 3 μήνες ετησίως. Ο βασιλικός πολτός, καθώς είναι φυσικό προϊόν, είναι απόλυτα αβλαβές, δεν προκαλεί παρενέργειες και εθισμό. Η ισχύς του εξαρτάται από τη φρεσκάδα του. Συντηρείται σε 5οC (οικιακό ψυγείο) έως 6 μήνες, ενώ αλλοιώνεται από τον αέρα, το φως και τα μεταλλικά σκεύη. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ο βασιλικός πολτός δεν είναι φάρμακο αλλά τροφή, όμως οι εξαιρετικά πολλές θεραπευτικές ιδιότητές του τον καθιστούν μια ουσία απέναντι στην οποία πρέπει να είναι κανείς πολύ προσεκτικός. Μέλι, για παράδειγμα, μπορεί κανείς να τρώει όσο θέλει, βασιλικό πολτό όμως ημερησίως μέχρι μισό γραμμάριο.
Γενικά συνιστάται κατανάλωση καθημερινή από 0,25-10 γραμμάρια, ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού.
Επίσης, καλό είναι σε περιπτώσεις χρόνιων ασθενειών να ερωτάται και ο θεράπων γιατρός.
Στην Ελλάδα οι παραγωγοί βασιλικού πολτού είναι ελάχιστοι. Αυτό σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος του βασιλικού πολτού που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά είναι εισαγόμενος. Η περίοδος παραγωγής και συγκομιδής είναι από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο. Στο διάστημα αυτό κάθε κυψέλη δίνει 100-150 γραμμάρια.
Διαβάζοντας για το βασιλικό πολτό δε μπορεί κανείς παρά να θαυμάσει το τελειότερο ίσως φυσικό εργαστήρι στην πλάση, μήκους το πολύ ενός εκατοστού. Υποκλίνεται μπρος σε αυτό το αθόρυβο και τόσο θαυμαστό πλάσμα, τη μέλισσα, που ζει μόνο 40 ημέρες, που, όταν κινδυνεύει, ξέρει ότι θα πεθάνει αν χρησιμοποιήσει το κεντρί της.
Ο βασιλικός πολτός μπορεί να χαρακτηριστεί σαν το αυθεντικό κόσμημα της διατροφής. Η περιεκτικότητά του σε θρεπτικά συστατικά του δίνει πολύ μεγάλη αξία, σε μια εποχή των διατροφικών ελλείψεων μέσα στην αφθονία. Αν και η προσφορά τροφίμων είναι τεράστια, ο κόσμος μαστίζεται από ανεπάρκειες θρεπτικών συστατικών.
Ο βασιλικός πολτός είναι τροφή και όχι φάρμακο.
Αντενδείξεις
Δεν πρέπει να χρησιμοιποιείται στην εγκυμοσύνη, στον θηλασμό και στην δερματίτιδα, σε αλλεργία στο τσίμπημα μέλισσας, στο άσθμα και όταν λαμβάνονται αντιπηκτικά φάρμακα.
Βιβλιογραφία
1. Maleszka, R, Epigenetic integration of environmental and genomic signals in honey bees: the critical interplay of nutritional, brain and reproductive networks. Epigenetics. 2008, 3, 188-192.
2. Kamakura, M. (2011). "Royalactin induces queen differentiation in honeybees". Nature 473 (7348): 478–483.
3. Kucharski R, Maleszka, J, Foret, S, Maleszka, R (2008). "Nutritional Control of Reproductive Status in Honeybees via DNA Methylation". Science 319 (5871): 1827–1833.
4. Takahama H, Shimazu T (2006). "Food-induced anaphylaxis caused by ingestion of royal jelly". J Dermatol. 33 (6): 424–426.
5. Erem C, Deger O, Ovali E, Barlak Y. The effects of royal jelly on autoimmunity in Graves' disease. Endocrine. 2006 Oct;30(2):175-83.
6. Hashimoto, M.; Kanda, M.; Ikeno, K.; Hayashi, Y.; Nakamura, T.; Ogawa, Y.; Fukumitsu, H.; Nomoto, H. et al. (April 2005). "Oral administration of royal jelly facilitates mRNA expression of glial cell line-derived neurotrophic factor and neurofilament H in the hippocampus of the adult mouse brain". Bioscience, Biotechnology, and Biochemistry 69(4): 800–805.
7. Hattori, N.; Nomoto, H.; Fukumitsu, H.; Mishima, S.; Furukawa, S. (October 2007). "Royal jelly and its unique fatty acid, 10-hydroxy-trans-2-decenoic acid, promote neurogenesis by neural stem/progenitor cells in vitro". Biomedical research (Tokyo, Japan) 28 (5): 261–266.
8. Izuta, Hiroshi; Yuichi Chikaraishi, Masamitsu Shimazawa, Satoshi Mishima and Hideaki Hara (October 22, 2007)."10-Hydroxy-2-decenoic Acid, a Major Fatty Acid from Royal Jelly, Inhibits VEGF-induced Angiogenesis in Human Umbilical Vein Endothelial Cells". Oxford Journals.
