Εξειδικευμένα κέντρα καρκίνου

Οφέλη Ασθενών από την Αντιμετώπισή τους σε Εξειδικευμένο Κέντρο Καρκίνου

Σύμφωνα με τις αρχές της Ογκολογίας, η αντιμετώπιση ενός ογκολογικού ασθενή περιλαμβάνει κατά σειρά τις φάσεις της διαγνωστικής προσέγγισης, της σταδιοποίησης, της θεραπείας και της παρακολούθησης, οι οποίες στοχεύουν κυρίως στην κλινική και βιολογική πτυχή της ασθένειας.
Εντούτοις, είναι γνωστό  ότι υπάρχουν και άλλες πτυχές μίας ασθένειας και ιδιαίτερα αυτής που σχετίζεται με τη νεοπλασία, που θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν στην αντιμετώπιση του ασθενή, μεταξύ των οποίων είναι η οικογενειακή, η κοινωνική, η επαγγελματική, η διαχειριστική και η οικονομική.
Καθίσταται λοιπόν προφανές, ότι στην αντιμετώπιση του ογκολογικού ασθενή εμπλέκονται (σε άλλοτε άλλο βαθμό) διάφορες ειδικότητες μεταξύ των οποίων η χειρουργική ογκολογία, η παθολογία ογκολογία, η ακτινοθεραπευτική ογκολογία, η διαγνωστική ακτινολογία, η παθολογική ανατομία και η ψυχολογία. Επιπλέον, συχνά εμπλεκόμενες ειδικότητες είναι η Μοριακή Ογκολογία, η  Κλινική Γενετική, η Κυτταρολογία, η Πυρηνική Ιατρική, η Γαστρεντερολογία, η Πλαστική Χειρουργική, η Γυναικολογία, η Αιματολογία και η Λοιμωξιολογία.
Η ανάγκη εμπλοκής πολλών ειδικοτήτων έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη της έννοιας της λεγόμενης πολυπαραγοντικής ή πολύπτυχης θεραπείας, θεραπεία πολλών ειδικοτήτων ή θεραπείας πολλών θεραπευτικών στόχων (Multimodality or Multidisciplinary Care).
Βασικές αρχές της πολύπτυχης θεραπείας είναι, ότι το επίκεντρο της ιατρικής φροντίδας είναι ο ασθενής και σε καμία περίπτωση κάποια από τις εμπλεκόμενες ειδικότητες, ενώ η χρονική διάρκεια της σχέσης του ασθενούς με μία ειδικότητα δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη και μεγαλύτερη σπουδαιότητα της συγκεκριμένης ειδικότητας. Η ανάγκη της πολύπλευρης παραπάνω προσέγγισης έχει γίνει αντιληπτή και έχουν αναζητηθεί τρόποι βέλτιστης εφαρμογής της τόσο από Εθνικούς Οργανισμούς όσο και από μεγάλα Ογκολογικά Κέντρα. Η ανάγκη εξατομικευμένης θεραπείας του καρκίνου είναι αδιαμφισβήτητη.
Σκοπός των εξειδικευμένων κέντρων καρκίνου, εκτός από τον πληθυσμιακό έλεγχο, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την παρακολούθηση και την αποκατάσταση, είναι η προσφορά αριθμού υπηρεσιών (είτε στον ίδιο χώρο είτε με παραπομπή) που σχετίζονται με τις εκπαιδευτικές, πληροφοριακές και ψυχολογικές ανάγκες των ασθενών. Τα οφέλη για την ασθενή από μία τέτοια προσέγγιση είναι πολλά και αναφέρονται στον Πίνακα 1.
Πίνακας 1
Οφέλη Ασθενών από την Αντιμετώπισή τους σε Εξειδικευμένο Κέντρο Καρκίνου
          Αντιμετώπιση σε ένα σημείο
          Ευκολότερη πρόσβαση στους ειδικούς
          Ταχύτερη επίλυση των προβλημάτων
          Μικρότερο stress αναμονής
          Λιγότερες επισκέψεις – εξετάσεις – παρεμβάσεις
          Φιλικότερο περιβάλλον
          Θεραπεία αιχμής
          Ελάττωση της νοσηρότητας
          Βελτίωση της επιβίωσης
          Ορθολογική παρακολούθηση μετά τη θεραπεία
          Ταχύτερη επανένταξη
          Σημαντική μείωση της ψυχολογικής και κοινωνικής νοσηρότητας
          Σημαντική επίδραση στην πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη
Τα κοινά οργανωτικά στοιχεία των εξειδικευμένων κέντρων καρκίνου, περιλαμβάνουν την εξειδίκευση στην ακτινολογία και στην παθολογοανατομία των παθήσεων, την μοριακή ανάλυση του βιοπτικού υλικού,  τη βελτιωμένη πρόσβαση και το συντονισμό της θεραπείας, την επικέντρωση στην εκπαίδευση των ασθενών και ιατρών, καθώς και τον τρόπο του προοπτικού σχεδιασμού της θεραπείας.
Από όλα τα οργανωτικά στοιχεία ξεχωρίζει η εβδομαδιαία συνάντηση των συχνότερα εμπλεκόμενων ειδικοτήτων που εντάσσεται στον προοπτικό σχεδιασμό της θεραπείας.
Η εβδομαδιαία συνάντηση όλων των ειδικοτήτων θεωρείται από τους ειδικούς ως η πλέον σημαντική συνισταμένη ενός προγράμματος λειτουργίας ενός κέντρου καρκίνου.  Σε αυτή συζητούνται, είτε όλες οι νέες περιπτώσεις, είτε οι οριακές για συντηρητική αντιμετώπιση, οι με συνοδές παθήσεις. Στοιχεία για την εξασφάλιση της μέγιστης αποτελεσματικότητας της συνάντησης είναι η παρουσία όλων των ειδικοτήτων, η καλή προεδρία ώστε τα παρουσιαζόμενα στοιχεία ναι είναι evidence based και όχι ανέκδοτες περιπτώσεις, οι ισότιμες συζητήσεις, να ενισχύεται ο διδακτικός ρόλος της ακτινολογίας και της παθολογοανατομίας, να διανέμεται σύγχρονη βιβλιογραφία, να εκτιμώνται ασθενείς για κλινικές μελέτες και φυσικά να συζητούνται τα αποτελέσματα του κέντρου.