Βρογχεκτασία

Η Βρογχεκτασία είναι η χρόνια φλεγμονή των βρόγχων.

Βρογχεκτασία (bronchiectasis), ICD-10 J47, Q33.4, ορίζεται η μόνιμη παθολογική διάταση και καταστροφή των τοιχωμάτων των βρόγχων, ως αποτέλεσμα χρόνιας φλεγμονής.

Για εκτίμηση της διάτασης των βρόγχων συγκρίνεται η διάμετρός τους με την διάμετρο της συνοδεύουσας πνευμονικής αρτηρίας. Φυσιολογικά η διάμετρος είναι ίση.

Η βρογχεκτασία, πολλές φορές, είναι κατάλοιπο βαριάς ιογενούς ή βακτηριδιακήςπνευμονίας στην παιδική ηλικία. Οι ελαστικές δυνάμεις του πνεύμονα γύρω από τον βρόγχο με το πάσχον τοίχωμα φέρουν με την πάροδο του χρόνου μόνιμη μόλυνση του αυλού. Αυτή σε συνδυασμό με την καταστροφή του βλεφαριδικού επιθηλίου του βρόγχου επιφέρει συσσώρευση μολυσμένων εκκριμάτων στον πάσχοντα βρόγχο. Έτσι η φλεγμονή γίνεται χρόνια και ευνοείται περαιτέρω η καταστροφή του τοιχώματος και η διεύρυνση του βρόγχου. Μολυσμένα εκκρίματα μεταφέρονται σε άλλες περιοχές του βρογχικού δένδρου κι έτσι γίνεται επέκταση φλεγμονής.

Σε μικρό ποσοστό η βρογχεκτασία είναι συγγενής όπως το σύνδρομο Kartagener (δεκιοκαρδία, ατελής ανάπτυξη και φλεγμονή κόλπων προσώπου και βρογχεκτασία), το σύνδρομο Mounir- Kuhn (τραχειοβρογχομεγαλία), το σύνδρομο Williams-Cambell (ανεπάρκεια των βρογχικών χόνδρων) και η ινοκυστική νόσος. Επίσης, η συγγενής ή επίκτητη ανοσολογική ανεπάρκεια, όπως η αγαμμαγλοβουλιναιμία και η χρόνια κοκκιωματώδης νόσος των παιδιών συνοδεύονται από βρογχεκτασία.

---

 Παθολογοανατομικά η βρογχεκτασία διακρίνεται σε κυλινδρική και σακκοειδή.

Η κυλινδρική αφορά τους βασικούς βρόγχους και κυρίως τον αριστερό πνεύμονα και ο αυλός περιέχει πύο και βλέννη. Μικροσκοπικά υπάρχει διήθηση από λεμφοκύτταρα και πλασματοκύτταρα με λεμφοειδή οζία. Οι βρογχικοί αδένες και οι χόνδροι είναι κατεστραμμένοι. Η κυλινδρική βρογχεκτασία σε πρώιμη φάση είναι αναστρέψιμη. Ειδική μορφή κυλινδρικής βρογχεκτασίας προσβάλλει τους εγγύς βρόγχους με βρογχική συμμετοχή σε βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση

Η σακκοειδής βρογχεκτασία αφορά τους ενδιάμεσους βρόγχους που είναι διευρυσμένοι και σχηματίζουν σάκκους που δεν επικοινωνούν με το παρέγχυμα και περιέχουν πυώδη βλέννη. Ιστολογικά υπάρχει χρόνια φλεγμονή και ίνωση και οι βρογχικοί αδένες και η χόνδροι είναι κατεστραμμένοι.

---

 Συμπτώματα

•               Χρόνιος παραγωγικός βήχας με δύσπνοια και συρίττουσα αναπνοή. Τα πτύελα είναι πυώδη και άφθονα, υπερβαίνουν τα 200 ml ανά 24ωρο και δύσοσμα.

•               Συχνές επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, που αντιμετωπίζονται με χορήγηση αντιβιοτικών.

•               Ιστορικό φλεγμονών (λοιμώξεων) πνευμόνων

•               Αιμόπτυση είναι συχνή στις παροξύνσεις.

•               Σε εκτεταμένη βρογχεκτασία το άτομο είναι αδύνατο και ασθενικό.

•               Υγροί ρόγχοι παχείς ακούγονται στην πάσχουσα περιοχή.

•               Η πληκτροδακτυλία είναι συχνή.

•               Στην ακτινογραφία θώρακος εμφανίζονται διατεταμένοι, πεπαχυσμένοι αεροφόροι οδοί, με αραιές, ανώμαλες θολερότητες στα πνευμονικά πεδία.

---

 Διάγνωση της βρογχεκτασίας

Η διάγνωση γίνεται με βάση το ιστορικό, την ακτινολογική εικόνα, τη βρογχοσκόπηση, τις λειτουργικές δοκιμασίες των πνευμόνων, το μικροβιολογικό έλεγχο σε περιπτώσεις πιθανής λοίμωξης, καθώς και με εξειδικευμένες δοκιμασίες για ανίχνευση πιθανής ανοσολογικής, γενετικής ή άλλης (π.χ. ξένο σώμα) αιτίας της νόσου.

---

 Επιπλοκές

• Πνευμονία
• Ατελεκτασία
• Απόστημα πνεύμονος
• Εμπύημα
• Εγκεφαλικό απόστημα

---

 Προφύλαξη

Αποφυγή της βρογχεκτασίας με θεραπευτική αγωγή των αναπνευστικών λοιμώξεων της παιδικής ηλικίας.

---

 Ποια είναι η αντιμετώπιση;

• Οι βρογχεκτασίες είναι μία σύνθετη νόσος και απαιτούν την τακτική παρακολούθηση του, τόσο για εύρεση της αιτίας αλλά και για σφαιρική αντιμετώπιση. Η ενημέρωση των ασθενών και η επεξήγηση της φύσης της πάθησης είναι πρωταρχικής σημασίας. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ουσιαστικά την πρόληψη των λοιμώξεων με εμβολιασμό έναντι γρίπης και πνευμονιόκοκκου και αντιμετώπιση καινούριων λοιμώξεων.
• Σημαντική είναι η βρογχική παροχέτευση και τα αντιβιοτικά.
• Ο ασθενής πρέπει να τοποθετείται στην καταλληλότερη θέση για αποβολή των εκκριμάτων των βρόγχων με την βαρύτητα και βήχα για αποβολή των πυωδών εκκρίσεων. Συγχρόνως δίνονται ελαφρά χτυπήματα στην αντίστοιχη επιφάνεια του θώρακα. Ανάλογα με την περιοχή βρογχεκτασίας χρησιμοποιούνται μαξιλάρια. Η κάθε συνεδρία κρατάει 15-20 λεπτά.
• Τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η χορήγησή τους καλύτερα να γίνεται βάσει καλλιέργειας. (τριμεθοπρίμη και σουλφομεθοξαζόλη, αμικιλλίνη και κεφαλοσπορίνες).