Αυχενικό σύνδρομο

Ως αυχενικό σύνδρομο, ορίζουμε μια ομάδα ενοχλημάτων γύρω από την περιοχή του αυχένα.

Το αυχενικό σύνδρομο  περιλαμβάνει αυχεναλγία, δυσκαμψία, αντανακλώμενο πόνο, νευραλγία, πονοκέφαλο, και ζάλη. 

---

Αίτια αυχενικού συνδρόμου

Τα αίτιά του ενδέχεται να οφείλονται σε μία σειρά από παθήσεις που έχουν σχέση με τους μυς, τους μεσοσπονδύλιους δίσκους, τους συνδέσμους, τα νεύρα, τα αγγεία ή το νωτιαίο μυελό.
H κακή θέση και στάση του κεφαλιού μας κατά τη διάρκεια της ημέρας για παράδειγμα, οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις καθώς και η διάταση των μυών είναι κάποιες από τις αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν αυχενικό σύνδρομο. O πόνος συνήθως είναι τοπικός (στον αυχένα), υπάρχει όμως πιθανότητα να νιώσουμε μούδιασμα ή να κάνει αντανάκλαση ο πόνος στο ένα ή και στα δύο χέρια.

---

Θεραπεία αυχενικού συνδρόμου

Ουσιαστικά δεν υπάρχει θεραπεία του αυχενικού συνδρόμου, αλλά τρόποι εξυγίανσης των συμπτωμάτων του.

• Στην οξεία φάση, για παράδειγμα, συνιστάται η χρήση  περιλαίμιου (κολάρο), προκειμένου να αποφευχθούν οι βίαιες ή υπέρμετρες κινήσεις στον αυχένα, ανάπαυση και λήψη παυσίπονων, αντιφλεγμονωδών και συχνά μυοχαλαρωτικών φαρμάκων. 
• Στη συνέχεια και ανάλογα με την πορεία του ασθενή, προτείνονται ασκήσεις φυσιοθεραπείας (laser, υπέρηχοι, διαθερμίες) με σκοπό την περαιτέρω ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο και τη χαλάρωση της περιοχής από το μυϊκό σπασμό με τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος. Οι ασκήσεις αυτές έχουν ως σκοπό τη βελτίωση της κινητικότητας του αυχένα και των άνω άκρων, που πιθανόν να έχουν επηρεασθεί και την ενδυνάμωση της περιοχής. 
• Ταυτόχρονα, ο ασθενής θα πρέπει να τροποποιήσει τον τρόπο ζωής του,αποβάλλοντας ορισμένες επιβαρυντικές συνήθειες στον τρόπο εργασίας, ύπνου, οδήγησης, καθώς και κινήσεις περπατήματος, άσκησης και άλλων δραστηριοτήτων. 
• Η κήλη δίσκου αυχένος, είναι μια ειδική βλάβη του μεσοσπονδυλίου δίσκου, όπου λόγω φθοράς του ινώδους δακτυλίου που τον περιβάλλει, προσπίπτει στο νωτιαίο χώρο ο πηκτοειδής πυρήνας του δίσκου. Η αυχενική κήλη δίσκου εκδηλώνεται με πόνο στον αυχένα, δυσκαμψία, μείωση του εύρους κινήσεων του αυχένα, πόνο στους ώμους και τη ράχη, αισθητικές διαταραχές στα άνω άκρα (μούδιασμα, αίσθημα κρύου, ζεστού) και σπανιότερα μυϊκή αδυναμία στα άνω άκρα. Ενίοτε εκδηλώνεται με ζάλη, αστάθεια, καρηβαρία (βαρύ κεφάλι), πονοκέφαλο και ίλιγγο με εμετό. 
• Σε περιπτώσεις που ο ιατρός το θεωρεί απαιτητό και αναγκαίο υιοθετείται η λύση της χειρουργικής αντιμετώπισης. Στην περίπτωση αυτή, ο εξειδικευμένος ορθοπεδικός σε συνεργασία με ειδικευμένο νευροχειρούργο έχει τη δυνατότητα – ανάλογα με την εκτίμηση της κατάστασης – να επιλέξει ανάμεσα σε διάφορες διαθέσιμες τεχνικές, όπως η διαδερμική αποσυμπίεση κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου με laser (PLDD). Η επεμβατική αυτή τεχνική, προτείνεται εφόσον τα ενοχλήματα δεν υποχωρούν σε συντηρητική αγωγή 4-6 εβδομάδων (ανάπαυση, αναλγητικά- αντιφλεγμονώδη) και τα ποσοστά επιτυχίας της είναι 75-10% - σύμφωνα με κλινικές μελέτες που διεξήχθησαν σε 5000 ασθενείς. Με την τεχνική αυτή, εξασφαλίζεται η άμεση μείωση της «ρίζας του δίσκου», υποχώρηση της κήλης και κατ’ επέκταση αποσυμφόρηση του νεύρου.

---

Η εργονομία του χώρου εργασίας είναι πολύ σημαντική. 

Προτείνονται, λοιπόν, τα παρακάτω:

1) Η καρέκλα σας θα πρέπει να είναι ρυθμισμένη σε τέτοιο ύψος ώστε οι αγκώνες να ακουμπούν στο γραφείο και οι ωμοί να είναι χαλαροί κάτω. Μετακινήστε την πλάτη της καρέκλας έτσι ώστε να στηρίζει και να εφαρμόζει ακριβώς στην πλάτη. Αλλάζετε συχνά θέση κατά την διάρκεια της μέρας.

2) Τοποθετείστε την οθόνη του υπολογιστή πάντα απέναντι σας. Ποτέ στη μια άκρη του γραφείου που θα πρέπει να μείνετε πολύ ώρα με στροφή του αυχένα ή της μέσης. Τοποθετήστε την οθόνη σε απόσταση 50 με 70 εκ, η οποία είναι περίπου όσο το μήκος του χεριού σας. Η οθόνη θα πρέπει να είναι σε τέτοιο ύψος ώστε η πρώτη γραμμή του υπολογιστή να είναι 10 με 15 εκ κάτω από το ύψος του ματιού σας.

3) Όσον αφορά το “ποντίκι”, μην τεντώνετε ή λυγίζετε πάρα πολύ τον αγκώνα σας γιατί καταπονείτε τους καρπούς σας χωρίς λόγο. Μην τοποθετείτε το ποντίκι πολύ μακριά γιατί καταπονείται τον ώμο σας. Κρατήστε το ποντίκι με τέτοιο τρόπο, ώστε ο καρπός σας να είναι σε ουδέτερη θέση, δηλαδή ούτε πολύ λυγισμένος αλλά ούτε και πολύ τεντωμένος. Επίσης είναι σημαντικό να είναι  ευθυγραμμισμένος με τον αγκώνα σας.

4) Όσον αφορά το πληκτρολόγιό σας, μην το τοποθετείτε πολύ κοντά σας. Μην έχετε τεντωμένους τους αγκώνες σας. Θα καταπονήσετε τους καρπούς σας. Μην ανασηκώνεται την καρέκλα σας πολύ ψηλά για να είναι χαλαροί οι ωμοί σας.

5) Όσον αφορά το τηλέφωνο, μην το τοποθετείται πολύ μακριά από εσάς (τοποθετείστε το σε απόσταση ίση με το αντιβράχιο σας). Σηκώστε το ακουστικό και κρατήστε το με το χέρι σας, ΠΟΤΕ μην το στηρίζετε ανάμεσα στον ώμο και τον αυχένα σας. Μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στον αυχένα σας. Αν είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται hands free.

6) Επίσης, σημαντικό είναι κατά τη διάρκεια της καθιστικής εργασίας να πραγματοποιούνται μικρά διαλείμματα ανά τακτά χρονικά διαστήματα στα οποία να εκτελούνται κάποιες απλές αλλά πολύ ωφέλιμες ασκήσεις για τον αυχένα.

---

Ασκήσεις για το αυχενικό σύνδρομο

• Κάμψη Αυχένα

Καθίστε άνετα, με τους ώμους πίσω και το κεφάλι να κοιτάει μπροστά. Αργά κάψτε μπροστά το κεφάλι και μείνετε σε αυτή τη θέση για 15’’. Αργά επιστρέψτε στην αρχική θέση. Επαναλάβετε 3 φορές.

• Πλάγια Κάμψη Αυχένα

Καθίστε άνετα, με τους ώμους πίσω και το κεφάλι να κοιτάει μπροστά. Αργά κάμψτε το κεφάλι προς τον ένα ώμο και μείνετε σε αυτή τη θέση για 15’’. Επιστρέψτε αργά στην αρχική θέση και κάντε το ίδιο και προς τον αντίθετο ώμο. Επαναλάβετε 3 φορές για κάθε πλευρά.

• Στροφή Αυχένα

Καθίστε άνετα, με τους ώμους πίσω και το κεφάλι να κοιτάει μπροστά. Στρίψτε αργά το κεφάλι σας προς τη μία πλευρά και μείνετε σε αυτή τη θέση για 15’’. Επιστρέψτε αργά στην αρχική θέση και κάντε το ίδιο και προς την αντίθετη πλευρά. Επαναλάβετε 3 φορές για κάθε πλευρά.

Αν εκτελεσθούν όλα τα παραπάνω, τα συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου που οφείλονται στην παρατεταμένη λανθασμένη στάση θα μειωθούν σε μεγάλο βαθμό έως και θα εξαλειφθούν.

Αν παρόλα αυτά, τα συμπτώματα συνεχίζονται, θα πρέπει να απευθυνθείτε σ’ έναν ορθοπεδικό ιατρό, να κάνετε (αν κριθεί απαραίτητο) ακτινογραφία ή ακόμη καλύτερα μαγνητική τομογραφία, ώστε να εντοπιστούν κάποια βαθύτερα αίτια που ίσως υπάρχουν.