Μικρά χείλη αιδοίου

Ανατομία της γυναίκας

Τα εσωτερικά γεννητικά όργανα της γυναίκας αποτελούνται από τον κόλπο, τις ωοθήκες, τις σάλπιγγες και τη μήτρα, ενώ τα εξωτερικά από το αιδοίο και τα εξαρτήματά του (εφήβαιο, μεγάλα χείλη, μικρά χείλη, πρόδομος του κόλπου, κλειτορίδα, είσοδος του κόλπου, παρθενικός υμένας, βολβοί του προδόμου, βαρθολίνειοι αδένες, περιουρηθρικοί αδένες, μυς του περινέου) που διακρίνονται με το μάτι. 

Το όριο ανάμεσα στα έξω και στα έσω γεννητικά όργανα είναι ο παρθενικός υμένας, ο οποίος, συνήθως, υποχωρεί μετά την πρώτη σεξουαλική επαφή. 

Τα μικρά χείλη του αιδοίου είναι δύο μικρές πτυχές του δέρματος επί τα εντός των μεγάλων χειλέων και συνήθως σκεπάζονται από αυτά.

Τα μικρά χείλη έχουν την όψη βλεννογόνου διότι το δέρμα τους είναι άτριχο, εξέρυθρο και έφυγρο. Έχουν μήκος περίπου 3-4 cm και εξορμούν από την κλειτορίδα και φέρονται μέχρι το κάτω χείλος του στομίου του κολεού. Γύρω από την κλειτορίδα σχηματίζουν μια πτυχή του την καλύπτει, η οποία ονομάζεται πόσθη της κλειτορίδας.

Σε μερικές γυναίκες τα μικρά χείλη είναι υπερτροφικά, οπότε και εξέχουν κάπως περισσότερο. Τα χείλη αυτά εκτείνονται από την πόσθη της κλειτορίδας λοξά προς τα κάτω και πλάγια για τέσσερα περίπου εκατοστά και καταλήγουν στην είσοδο του κόλπου προς τα πίσω, ανάμεσα σε αυτή και τα μεγάλα χείλη, όπου και δημιουργούν μια πτυχή που ονομάζεται χαλινός των μικρών χειλέων. 

Προς τα εμπρός καθένα από τα μικρά χείλη διαιρείται σε δύο τμήματα, από τα οποία το ένα περνάει πάνω από την κλειτορίδα για να συναντήσει το αντικρινό του και να συμβάλλει έτσι στη δημιουργία της πόσθης της κλειτορίδας.

Άλλο τμήμα περνάει κάτω από την κλειτορίδα και ενώνεται με το αντικρινό του σχηματίζοντας τον χαλινό της κλειτορίδας.

Το δέρμα των μικρών χειλέων έχει άφθονη μελαγχρωστική, αρκετούς σμηγματογόνους αδένες και αγγεία.

Τα μικρά χείλη αποτελούνται ιστολογικά από ένονα αγγειοβριθή συνδετικό ιστό. Το καλυπτικό πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο χαρακτηρίζεται από έλλειψη της κοκκιώδους στιβάδας και των τριχοφόρων θυλάκων

Αντίθετα από τους σμηγματογόνους αδένες που είναι άφθονοι, ιδρωτοποιοί αδένες, αν και υπάρχουν, συναντώνται σπάνια.

Η περιεκτικότητα του χορίου σε λιπώδη ιστό είναι μικρή σε σχέση με τα μεγάλα χείλη. 

Η πόσθη της κλειτορίδας, συνέχεται με τα μικρά χείλη και ιστολογικά μοιάζει πού με ατά, εκτός από το γεγονός ότι έχει μεγαλύτερη αγγείωση.

Τα μικρά χείλη του αιδοίου παρουσιάζονται διογκωμένα στη νεογνική ηλικία και κυρίως, στα πρόωρα νεογνά. Επίσης, διογκώνονται μετά από έντονο αυνανισμό ή άλλους χειρισμούς, ώστε μερικές φορές να προεξέχουν έξω από τα μεγάλα χείλη (γίνεται και πλαστική για αισθητικούς λόγους).

Στη διάρκεια της συνουσίας τα μικρά χείλη υγραίνονται από το έκκριμα των βαρθολίνειων και σμηγματογόνψν αδένων της περιοχής τους.

Η αγγείωση των μικρών χειλέων προέρχεται από τους χειλικούς κλάδους των μεγάλων χειλέων και σχηματίζουν προς τα πάνω την ραχιαία αρτηρία της κλειτορίδας, που είναι τελικός κλάδος της έσω αιδοιικής. Οι φλέβες τους έχουν περίπου τη ίδια κατάληξη, αλλά επικοινωνούν, επίσης, και με το κυστεοκολπικό δίκτυο και τις κάτω αιμορροϊδικές φλέβες.

Γενικά τα εξωτερικά γεννητικά όργανα της γυναίκας και οι μυς του περινέου αιματώνονται από τις έσω και έξω αιδοιικές αρτηρίες. 

Οι έσω αιδοιικές είναι κλάδοι της έσω λαγονίου ή υπογαστρικής αρτηρίας και οι έξω αιδοιικές είναι κλάδοι της μηριαίας Οι φλέβες ακολουθούν, επίσης, τις δύο αυτές οδούς, αλλά δίνουν και αναστομώσεις με τις μεγάλες σαφηνείς και τις θυρεοειδικές.

Τα νεύρα των μεγάλων χειλέων έχουν πολλαπλή προέλευση: 

Το αιδοιικό νεύρο, που σχηματίζεται από το 2ο, 3ο και 4ο ιερό νεύρο, δίνει τον περινεϊκό του κλάδο, από τον οποίο προέρχεται και ο οπίσθιος χειλικός κλάδος, που νευρώνει τα μεγάλα χείλη και μέρος του τριγώνου της ουρήθρας. Συμπληρωματική νεύρωση εξασφαλίζεται από το λαγονοβουβωνικό νεύρο που προέρχεται από τον έσω κλάδο του μηρογεννητικού νεύρου και το γεννητικό κλάδο του έσω ισχιακού νεύρου.

Τα λεμφικά αγγεία του αιδοίου εκβάλουν στους βουβωνικούς, στους μηριαίους και στους περιπρωκτικούς λεμφαδένες. 

Βιβλιογραφία

Φυσιολογία της γυναίκας, Δ. Αραβαντινός, Εκδ. Παρισιάνος

.