Η χιτοζάνη ως συμπλήρωμα διατροφής

Η χιτοζάνη είναι ένα διατροφικό συμπλήρωμα.

Η χιτοζάνη είναι ένα διατροφικό συμπλήρωμα από χιτίνη, που βρίσκεται στους σκελετούς γαρίδων, καβουριών και άλλων οστρακοειδών.

Ιδιότητες χιτοζάνης

• Επειδή η χιτοζάνη δεν πέπτεται, περνά μέσα από την εντερική οδό, χωρίς να απορροφηθεί και δεν προσθέτει θερμίδες και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της παχυσαρκίας.
• Η χημική φύση της χιτοζάνης, της επιτρέπει να συνδέεται με ορισμένες από τις λιπαρές τροφές αφαιρώντας μέρος του λίπους από το σώμα και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της υψηλής χοληστερόλης. Η χιτοζάνη ρίχνει  την LDL (κακή) χοληστερόλη και αυξάνει την HDL (καλή) χοληστερόλη.
• Επίσης, η χιτοζάνη επιτρέπει την ταχεία πήξη του αίματος και έχει πάρει έγκριση στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη για χρήση σε επιδέσμους και άλλους αιμοστατικούς παράγοντες.
• Οι πλαστικοί χειρουργοί εφαρμόζουν μερικές φορές χιτοζάνη άμεσα σε μέρη από τα οποία έχουν λάβει ιστό για να χρησιμοποιηθεί αλλού, για επανοικοδόμηση του ιστού.
• Η χιτοζάνη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της νόσου του Crohn, για την επούλωση των συριγγίων. 
• Επίσης, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των επιπλοκών της νεφρικής ανεπάρκειας σε όσους υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, στην κόπωση από αναιμία, στην  απώλεια της δύναμης και της όρεξης, και στην δυσκολία στον ύπνο (αϋπνία).
• Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της φλεγμονής των ούλων (περιοδοντίτιδα), και μασώντας τσίχλα που περιέχει χιτοζάνη γίνεται πρόληψη κατά της οδοντικής πλάκας και της τερηδόνας.
• Στην φαρμακευτική βιομηχανία, η χιτοζάνη χρησιμοποιείται σε δισκία για ελεγχόμενη απελευθέρωσης φαρμάκων, για να βελτιωθεί ο τρόπος με τον οποίο ορισμένα φάρμακα διαλύονται και να συγκαλύψουν πικρές γεύσεις σε διαλύματα που λαμβάνονται από το στόμα.
• Χρησιμοποιείται, επίσης, στη διαδικασία της αποτοξίκωσης νερού. Όταν απλώνεται πάνω στην επιφάνεια του νερού, απορροφούνται αμέσως τυχόν τοξικές ουσίες, όπως λίπη, έλαια, ή επικίνδυνα βαρέα μέταλλα. Για το λόγο αυτό, η χιτοζάνη είναι εξαιρετικά δημοφιλής σε όλο τον κόσμο σε εγκαταστάσεις καθαρισμού του νερού.
• Βοηθά στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, μειώνει τα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα, βοηθά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας, δρα ως ένα αντιόξινο, βοηθά στην πρόληψη του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, ενισχύει το ασβέστιο των οστών, και προσφέρει αντικαρκινική δράση μέσω της πρόσληψης λιπών.

Πώς λειτουργεί;

Η χιτοζάνη εξάγεται από τα κελύφη από γαρίδες, αστακούς, καβούρια και οστρακοειδή. Είναι μια ουσία που θα μπορούσε να εμποδίσει την απορρόφηση του διατροφικού λίπους και της χοληστερόλης.

Οι διαλυτές διαιτητικές ίνες αυξάνουν το ιξώδες στο γαστρεντερικό αυλό και μεταβάλλουν την χολική όξινη σύνθεση, αυξάνουν την απέκκριση στερολών και μειώνουν την πέψη του λίπους στον ειλεό. 

Οι πολυγλυκοζαμίνες που περιέχει η χιτοζάνη συνδέονται με μείωση στα επίπεδα της χοληστερόλης, καθώς και αυξήσεις στην απέκκριση των ουδέτερων στεροειδών που παρατηρούνται σε πειραματόζωα. Η χιτοζάνη, σε μεγάλο βαθμό περιέχει κατιονικές ομάδες που βρίσκονται στην αλυσίδα πολυγλυκοζαμινών, έχει μία δεσμευτική ικανότητα  στα χολικά οξέα προκαλώντας παγίδευση ή αποσύνθεση των μικτών μικκυλίων στο δωδεκαδάκτυλο και τον ειλεό. Αυτή η διακοπή στην κυκλοφορία χολικών οξέων θα οδηγήσει σε μειωμένη απορρόφηση λιπιδίων  και αυξημένη απέκκριση στερολών. 

Η χιτοζάνη είναι σχετικά αδιάλυτη στο νερό, αλλά είναι διαλυτή στα αραιά διαλύματα οξέων. 

Πώς χρησιμοποιείται η χιτοσίνη για την απώλεια βάρους.

Η χιτοσίνη  είναι μία ειδική ουσία η οποία είναι σε θέση να "απορροφά" έξι έως δέκα φορές το βάρος της σε λίπος και έλαια. Στην ουσία, είναι χημικά παρόμοια με τις φυτικές ίνες, δηλαδή την κυτταρίνη. Ωστόσο, η χιτοζάνη είναι σε θέση να συνδέεται σημαντικά με μόρια λίπους και να τα μετατρέπεται το σύμπλοκο σε μία μορφή την οποία το ανθρώπινο σώμα δεν απορροφά. Εμποδίζει την απορρόφηση και αποθήκευση του λίπους, μετατρέποντάς το σε μία γέλη η οποία παγιδεύει το λίπος και απεκκρίνεται στα κόπρανα. Οι ίνες χιτοζάνης  φέρουν ένα θετικό ιοντικό φορτίο, ενώ  τα λιπίδια, τα λίπη και τα χολικά οξέα διαθέτουν όλα αρνητικά φορτία κι έτσι δημιουργείται ένας χημικός δεσμός. Επίσης, η χιτοζάνη δεσμεύει και το λίπος στον εντερικό σωλήνα και δεν εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος.

Η καταστολή της όρεξης ενισχύεται με την προσθήκη κιτρικού οξέος, το οποίο ενισχύει την διόγκωση της  χιτοζάνης και διπλασιάσει την αποτελεσματικότητά της. Γι' αυτό, πολλά από τα προϊόντα στην αγορά σήμερα που περιέχουν χιτοζάνη έχουν και προσθήκη βιταμίνης C π.χ περιέχει 250 mg της χιτοσίνης, 240 mg ίνες γκρέιπφρουτ και 10 mg βιταμίνης C ανά κάψουλα.

Η απώλεια βάρους είναι 8% του σωματικού τους βάρους σε τέσσερις εβδομάδες. 

Δοσολογία

Ένα ή δύο κάψουλες δέκα λεπτά πριν από τα καθημερινά γεύματα βοηθούν να δεσμευτούν τα περιττά λίπη.

Χρησιμεύει, επίσης, ως πρόσληψη φυτικών ινών, που βοηθούν στην πέψη, καταπραΰνουν το βλεννογόνο του στομάχου και επιταχύνουν τη διαδικασία της αποβολής των αχώνευτων λιπών  και τοξικών ουσιών. Επίσης, απαιτείται η πρόσληψη τουλάχιστον 8 ποτηριών νερού την ημέρα για ταχύτερη πέψη. Επίσης, είναι εξαιρετικά σκόπιμο να περιλαμβάνεται και  μέτρια άσκηση. Απλές ασκήσεις αερόβιες μπορεί να βελτιώσουν σημαντικά τα αποτελέσματα και το χρόνο της απώλειας βάρους.

Παρενέργειες

Δεν υπάρχουν γνωστές παρενέργειες και φαίνεται να είναι εξαιρετικά ασφαλές. Οι αλλεργικοί στα θαλασσινά και οι έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να παίρνουν χιτοζάνη. 

Η χιτοζάνη δεν είναι ένα φάρμακο, αλλά μια φυτική ίνα. Η χιτοζάνη είναι, επίσης, μια βιοαποικοδομήσιμη ουσία, περιβαλλοντολογικά βιοσυμβατή. Είναι μια υγιής εναλλακτική λύση στα ακριβά και επικίνδυνα φάρμακα διατροφής στην αγορά για την απώλεια βάρους.

Βιβλιογραφία

• Mayo Clinic Οικογενειακός Οδηγός Υγείας, Εκδ. Αξιωτέλης
• Shahidi, F. and Synowiecki, J. (1991). "Isolation and characterization of nutrients and value-added products from snow crab (Chionoecetes opilio) and shrimp (Pandalus borealis) processing discards" (PDF). Journal of Agricultural and Food Chemistry (American Chemical Society) 39 (8): 1527–1532.
• Yuan, Zhuangdong (2007). "Study on the synthesis and catalyst oxidation properties of chitosan bound nickel(II) complexes." (PDF). Chemical Industry Times (Huagong Shikan Zazhishe) 21 (5): 22–24.
• Kean T, Roth S, Thanou M (2005). "Trimethylated chitosans as non-viral gene delivery vectors.
•  "Linden, J.C. and Stoner, R.J. 2007. Pre-harvest application of proprietary elicitor delays fruit senescence. A. Ramina et al. (eds.). Advances in Plant Ethylene Research: Proceedings of the 7th International Symposium on the Plant Hormone Ethylene. pp 301–302. Springer: Dordrecht, The Netherlands".
• Baldrick P. (2009). "The safety of chitosan as a pharmaceutical excipient". Regul Toxicol Pharmacol 56 (3): 290–299.